کشور ترکیه و شهر استانبول به دلیل ارتباط مستقیمی که با تمدن روم باستان داشتهاند و از آثار باقیمانده آنها بهره بردهاند به عنوان کشوری باستانی و توریستی مطرح شده است و با حمایت از آثاری مانند آب انبار باسیلیکا استانبول زمینه را برای جذب گردشگران خارجی فراهم آوردهاند. آب انبار باسیلیکا یکی از سازههای باستانی خارقالعاده این کشور است که از خصوصیات منحصر به فردی برخوردار است.
کولهپشتی: آب انبار باسیلیکا استانبول به عنوان بزرگترین آب انبار این شهر در دوران امپراتوری بیزانس و بین سالهای ۵۲۷ تا ۵۶۵ ساخته شده است. این آب انبار در جنوب غربی مسجد ایاصوفیه قرار دارد و به عنوان یک سازه بزرگ و معرف در این منطقه شناخته میشود. ستونهای بزرگ و مرمری آب انبار باسیلیکا در کشور ترکیه زبانزد است.
آب انبار باسیلیکا در طول ۱۴۰ متر و عرض ۷۰ متر ساخته شده است و به صورت یک سازه عظیم مستطیلی شکل بخش عظیمی را پوشش میدهد. مخزن این آب انبار با استفاده از ۵۲ مرحله در دسترس قرار میگیرد. در این مخزن از ۳۳۶ ستون استفاده شده است که ارتفاع هر کدام از آنها به ۹ متر میرسد و به نوعی سازه عجیب تبدیل شده است.
ستونهای آب انبار باسیلیکا به فاصله ۸/۴ متر از یکدیگر قرار گرفتهاند و ۱۲ ردیف را تشکیل دادهاند که هر کدام از آنها ۲۸ ستون را شامل میشود. اکثر ستونهایی که در این آب انبار استفاده شدهاند باستانی هستند و از سنگ مرمر در ساخت آنها استفاده شده است و برخی از آنها یکپارچه و برخی دیگر به صورت دو تیکه هستند.
سرستونهای استفاده شده در آب انبار باسیلیکا طراحیهای خاصی دارند و در برخی از آنها متفاوت است. یکی از طرحهایی که در ساخت این ستونها استفاده شده است، سر مدوزا (Medusa) است که شبیه به یک سیلندر است و در داستانها و افسانههای باستانی روم باستان ریشه دارند.
در طول حکومت بیزانس آب شهر استانبول از آب انبار باسیلیکا تأمین میشد و حتی مناطق محروم شهر نیز از این آب بهره مند میشدند. پس از فتح شهر استانبول در سال ۱۴۵۳، استفاده از آب این آب انبار کاهش محسوسی داشت و از آب انبار توپکاپی بیشتر استفاده میشد.
آب انبار باسیلیکا با استفاده از دیوارهای ۸/۴ متری پوشش داده شده است و از آجر قرمز برای پوشش دادن کف آن استفاده شده است. وجود گلولای و همچنین گچ باعث شده است که کف این آب انبار نفوذناپذیر باشد. درمجموع این آب انبار حدود ۹۸۰۰ مترمربع را پوشش میدهد و برآورد میشود که بیش از ۱۰۰ هزار تن آب در آن ذخیره شده باشد.
منبع: yerebatan.com