چند خط ساده بر دیواره ی کوه ها و غارها، می تواند گویای سیر زندگی مردمانی باشد که طی هزاره ها در سرزمین های گسترده می زیسته اند و حتی مسیر شاخه شاخه شدن آنها را طی هزاره ها به نمایش گذارد!
به گواه سنگ نگاره های کهن مکشوفه، ایل قشقایی یکی از کهن ساکنان فلات ایران بوده اند که ردپای زیست آنها را طی هزاره ها در قالب نمادها (تمغاها،دامغا، اجاق، (Tamga به فراوانی بر دیواره ی کوه ها و دره ها می بینیم؛ که تاکنون مهجور بوده اند.
برای مثال بر دیواره ی کوه های سوار آباد اراک، تیمره و… نمادهای کهنی را می بینیم که ردپای آنها بر روی سنگ قبرهای طایفه قشقایی در گچساران، فیروز آباد فارس، هفتگل، روی کلاه های مردمان آن طایفه، دست بافت ها و… هم قابل رصد است.
از پنجره ی آنها به زیبایی می توانیم سیر زندگی، زیستگاه های کهن، قبرستان ها، حتی سیر مهاجرت، شاخه شاخه شدنشان و سکونتگاه های هر کدام از زیر طوایف ایل قشقایی مستقر در نواحی گسترده ایران تا آسیای میانه و قفقاز را رصد کرد.
هنرهای صخره ای، اسناد دست اولی هستند كه پژوهشگران را با ترجمان فرهنگ ها در اقلیم ها و زمان های مختلف آشنا می‌‌کنند و سخن گفتن آنها با كمك تصاویر و نشانه‌هایی است كه اغلب در همه ی زمان ها و مكان ها، برای همه ی ملل جهان یكسان بوده است.

نمادی کهن که ردپای آن را بر کلاه کودک قشقایی تا سنگ قبر آنها در گچساران، هفتگل و… هم می توان دید.
محل سنگ نگاره: سوار آباد اراک کشف : احمدی معین عکس: محمد ناصری فرد تاریخ : شهریور ۱۴۰۰