حاجیه جعفرزاده|

زغال، هفت پیچ، اسکرو، صابونی ها، دوشنبه، قشو رشو، قهر و آشتی و… نام هایی است که مردم شیراز برروی برخی از کوچه ها و گذرهای این شهر تاریخی گذاشته اند! نام هایی که برگرفته از فرهنگ عامه مردم است و هنوز هم برخی از این اسامی برروی تابلوهای معرفی سطح شهر دیده می شود.

شاید معروف ترین کوچه قدیمی شیراز، کوچه قهر و آشتی باشد که در نزدیکی آرامگاه سیدعلاءالدین حسین(ع) قرار گرفته و به دلیل آنکه در یکی از مسیرهای گردشگری شهری واقع شده، مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی است.

از این دست کوچه ها و گذرهای تاریخی که اسامی عجیب و غریبی هم دارند در شیراز کم نیست. به طور مثال می توان به کوچه زغالی ها و یا کوچه صابونی ها و گذر و یا طاق هایی چون اسکرو و قشو رشو در بافت تاریخی شیراز و محلاتی چون اسحاق بیگ و گودعربان اشاره کرد.

 در این رابطه سیامک بصیری کارشناس میراث فرهنگی فارس به خبرنگار ما می گوید: برخی از اسامی به دلیل بی حوصلگی مردم و محاوره های روزمره تغییر نام یافته، به طور مثال کوچه ای که شیرازی ها به آن قشو رشو می گویند در واقع کوچه خشایارشاه بوده که با گذشت زمان و یا حذف شدن برخی از حروف آن، به این نام خوانده می شود.

وی ادامه می دهد: این کوچه در محله اسحاق بیگ و نزدیکی مسجد و خانه نصیرالملک واقع شده است.
بصیری در خصوص کوچه ای به نام صابونی ها نیز می گوید: این کوچه در خیابان آستانه واقع شده و به دلیل آنکه در این منطقه، کارگاه صابون سازی وجود داشته، این کوچه به این نام نامیده شده است.

وی با بیان اینکه قدمت این نام گذاری ها مشخص نیست، می گوید: در ضلع شرقی بازار وکیل، کوچه یا طاقی به نام اسکرو وجود دارد که نامش برگرفته از کفاش نابینا و یا کم بینایی بوده که به وی استاد کفاش کور می گفتند و در محاوره های عامه و گذشت زمان به استاد کور و بعدها به اُس کور و اُسکرو معروف می شود.

به گفته این کارشناس میراث فرهنگی، بی شک هریک از این کوچه ها و گذرها دارای حکایت ها و داستان های متعددی است.

وی در ادامه می گوید: در کوچه زغالی هم مغازه ها و دکان هایی وجود داشته که زغال می فروختند و یا گذر حاج زینل که برگرفته از نام فردی بوده و یا گذر ملک که به واسطه مجموعه خانه ها و عمارت های تاریخی به همین نام، نام گذاری شده است.

بصیری می گوید: البته هستند نام هایی که مبنای نامگذاری شان معلوم نیست. به طور مثال گذر و یا کوچه دوشنبه در بافت تاریخی شیراز قرار دارد و حتی برخی از مردم محل نیز از علت این نام گذاری بی خبرند.

این کارشناس در ادامه اضافه می کند: به رغم اینکه این کوچه ها و گذرها در بافت تاریخی شیراز قرار دارند و اکثراً در مسیرهای گردشگری تعریف شده ای قرار گرفته اند، هنوز به جاذبه گردشگری تبدیل نشده اند که جا دارد فعالین در این حوزه نسبت به معرفی این جاذبه ها اقدام نمایند.

+ ۴ – ۰