گردشگری و توریسم

فرونشست زمین هیچ نقطه‌ای از کشور به اندازه اصفهان نیست

رضا شهبازی روز چهارشنبه در جلسه فرونشست زمین در اصفهان افزود: این استان بعنوان نماد فرونشست زمین در کشور شناخته شده است.

وی ادامه داد: امروز با مخاطرات طبیعی متعددی در کشور مواجهیم اما مهمترین و بزرگترین چالش استان اصفهان، فرونشست زمین است.

مدیرکل دفتر بررسی مخاطرات زمین شناسی، زیست محیطی و مهندسی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور ادامه داد: اصفهان حساسیت‌های ویژه‌ای دارد و باید نگاه ویژه‌ای به این استان  داشته باشیم.

وی با بیان‌اینکه سازمان زمین شناسی متولی برنامه‌ریزی و پیگیری موضوع فرونشست زمین است، این چالش را سخت‌ترین موضوع مخاطراتی کشور اعلام کرد و افزود: پس از فرونشست زمین، مهمترین مساله کشور ما انتشار گرد و غبار است.

شهبازی بیان کرد: خطر و آسیب‌زایی زمین لرزه خیلی بیشتر از فرونشست است اما در زمین لرزه یک گُسل فعال می‌شود که آیین نامه ساخت و ساز خاص برای مقابله با آن مشخص شده اما در موضوع فرونشست با زیرزمین سروکار داریم که دانش ما در باره آن محدود است و بهره‌برداران میلیونی در کشور در مورد آن وجود دارند.

وی خاطرنشان کرد: فرونشست مثل بیمار سرطانی است که هنگامی در سطح زمین نمود پیدا می‌کند، که دیگر کاری از دست ما برنمی‌آید.

مدیرکل دفتر بررسی مخاطرات زمین شناسی، زیست محیطی و مهندسی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور اظهار داشت:  اصفهان در بسیاری از زمینه‌ها در کشور پیشتار بوده و انتظار است که بعنوان پایلوت در مورد زمین شناسی هم محسوب شود.

وی بیان کرد: ظرفیت علمی و مدیریتی در اصفهان برای انجام این کار حساس وجود دارد.

به گفته شهبازی، نرخ فرونشست اصفهان در سال ۹۵ حدود ۱۵ سانتیمتر در سال ثبت شده است.

وی با بیان‌اینکه فرونشست در ۲۰ سال گذشته در همه دشت‌های کشور که قابلیت این پدیده را داشتند، رُخ داده و دیگر جای جدیدی برای فرونشست وجود ندارد، یادآور شد: ما امروز فقط آثار جدید فرونشست را مشاهده می‌کنیم.

مدیرکل دفتر بررسی مخاطرات زمین شناسی، زیست محیطی و مهندسی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور گفت: فرونشست زمین در مناطقی مانند فرودگاه اصفهان دیده نمی‌شود اما در مناطقی مثل کوهستان‌ها و کوهپایه‌ها که تغذیه آب زیر زمینی را انجام می‌دهند، اُفت شدید قابل مشاهده است.

وی تصریح کرد: طرح احیا و تعادل بخشی، تنها راهکار نجات منابع آب زیر زمینی کشور است.

شهبازی افزود: چاه‌های غیرمجاز توان تخلیه زیاد آب را ندارند اما چاه‌های مجوزدار که ۱۲ درصد در سطح استان اصفهان است با استفاده از تجهیزات و دستگاه‌های سنگین، حدود ۵۰ درصد از منابع آب استان را تخلیه می‌کنند و هیچ نظارتی هم بر آنها وجود ندارد.

وی بیان کرد: بالاترین نرخ فرونشست در اصفهان در منطقه رهنان به سمت خمینی شهر با ۱۸.۵ سانتیمتر قابل مشاهده است.

مدیرکل دفتر بررسی مخاطرات زمین شناسی، زیست محیطی و مهندسی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور با بیان اینکه توجه به عوارض فرونشست از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است تصریح کرد: فرونشست یکسری عوارض و آسیب مهندسی در مورد فرودگاه‌ها، طرح‌های انتقال آب و جاده‌ها  بدنبال دارد.

به گفته وی، آثاری که امروز از فرونشست قابل مشاهده است لزوما در جایی نیست که بیشینه فرونشست را دارد.

شهبازی اضافه کرد: خشکسالی و ترسالی یک موضوع نوسان‌دار در طبیعت است و از سال‌های ۷۵ تا ۸۸ شرایط ثبات در فرونشست را می‌توان مشاهده کرد و خشکسالی خیلی شدیدی تا سال ۷۹ در کشور بوقوع پیوست.

وی خاطرنشان کرد: از سال ۸۸ به بعد دیگر تغذیه سُفره‌های آب زیرزمینی انجام نشده و فقط برداشت صورت گرفته است.

مدیرکل دفتر بررسی مخاطرات زمین شناسی، زیست محیطی و مهندسی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور گفت: فرونشست زمین و شکاف‌ها و ترک خوردگی‌های شدید ناشی از آن در مهیار، مسیر اصلی اصفهان – شیراز، خط راه‌آهن، خطوط انتقال برق، و لوله‌های بنزین و نفت را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

وی با بیان اینکه امروز فرونشست‌های مشابهی در نقاط دیگر کشور از جمله تهران و کرج نیز در حال وقوع است، تصریح کرد: در صورتی که فرونشست اصفهان را بطور دقیق بشناسیم، می‌توانیم در سایر نقاط کشور نیز از نتایج آن استفاده کنیم.

شهبازی گفت: دشت کاشان ویژگی خیلی خاص و جالبی دارد و گسل این خطه، مرز فرونشست را بخوبی کنترل می‌کند.

جلسه فرونشست زمین روز چهارشنبه با حضور مدیرکل دفتر بررسی مخاطرات زمین شناسی، زیست محیطی و مهندسی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، استاندار اصفهان، نماینده مردم شاهین شهر و میمه در مجلس شورای اسلامی و مدیرکل مدیریت بحران استان در استانداری اصفهان برگزار شد.