امام رضا (ع)، شخصیت دانشمندی بودند که در تمام روزهای امامت‌شان، به گفت‌وگو و مباحثه با یاران می‌پرداختند. در دوره مامون عباسی نیز، در جلساتی که او میان امام هشتم (ع) و بزرگان دیگر مذاهب برگزار می‌کرد، اندیشه امام رضا (ع)، چنان مستدل و مستحکم بوده که سران ادیان را به اسلام آوردن ترغیب کرده است. در سالروز ولادت چنین شخصیت اندیشمندی، شاید مطالعه کتاب، یکی از بهترین کارهایی است که می‌توان انجام داد.
اقیانوس مشرق
رمان شاید یکی از کمیاب‌ترین نوع ادبی است که در ادبیات مذهبی به آن توجه شده است. اما در سال‌های اخیر کتاب مجید پورولی کلشتری، نقطه عطفی در این حوزه است. کتاب اقیانوس مشرق، رمان بلندی است که از زندگی عمران بن داوود روایت می‌کند، مردی از کرانه‌های دریای جنوب که در جستجوی آب حیات، عازم دریای شمال است و در بیابان کویری بی‌آب و علف، در بیابانی در مسیر خراسان راه را گم می‌کند و از سوی آن که نمی‌شناسد راهنمایی می‌شود.
در این اثر، ویژگی‌های علمی و اخلاقی امام رضا (ع) در قالب داستان بازگو شده است و نویسنده کوشیده، با استفاده از روایت‌های تاریخی و مذهبی، تصویر درستی از امام رئوف (ع)، در ذهن مخاطب بسازد. این رمان، در سال ۱۳۹۲ برنده جایزه کتاب سال پژوهش های دینی و هم چنین کتاب سال رضوی در شاخه رمان در همان سال است.
اقیانوس مشرق در ۲۰۸ صفحه، توسط انتشارات عهد مانا به چاپ رسیده و در سال‌های گذشته نیز توسط ناشرانی متفاوتی بازنشر شده است.
به بلندای آن ردا
قالب ادبی رمان، درباره شخصیت‌های بزرگ، حرف‌های زیادی دارد؛ به ویژه آن که پژوهشی تاریخی در قالبی ادبی با شیوایی هر چه بیشتر روایت شود. سیدعلی شجاعی، در رمان به بلندای آن ردا، از پس این موضوع به خوبی برآمده است.
این کتاب از حرمسرای مامون آغاز می‌شود. غادیه، معشوقه و همسری محبوب است که در بستر بیماری افتاده و از مامون می‌خواهد درباره رویدادهایی که منجر به ولایت‌عهدی و شهادت امام رضا (ع) شد را بازگو کند. ویژگی این کتاب روایتی است که از زبان مامون عباسی بیان می‌شود. این کتاب نگاهی تاریخی از دریچه نگاه شخصیت منفور تاریخ است که به اشتباهات خود اعتراف می‌کند.
مهم‌ترین ویژگی به بلندای آن ردا در خلق رمان دینی، این نکته است که خوانش آن جدای از لذتبخش بودن، به صورتی فشرده سیری تاریخی از زندگی و سیره سیاسی و اجتماعی امام هشتم را با زاویه دیدی بدیع روایت می کند. به بلندای آن ردا، نوشته سیدعلی شجاعی، در ۲۱۳ صفحه، توسط انتشارات کتاب نیستان منتشر شده است.
راز آن بوی شگفت
فریبا کلهر، نویسنده‌ای نام آشناست که آثارش در حوزه ادبیات کودک و نوجوان، بسیار مورد توجه قرار دارد، او در کتاب راز آن بوی شگفت، زندگی امام رضا (ع) را برا نوجوانان بازگو می‌کند. راز آن بوی شگفت، داستانی است با زبان شاعرانه که در آن ابر و گنجشک و موجودات بسیاری نقش دارند. این کتاب سه روایت دارد که زندگی امام رضا (ع) از مدینه تا مرو و از مرو تا شهادت امام را به کتابت درآورده است.
داستان اول درباره یکی از شیعیان امام در مدینه به اسم سلیمان که بعد از هجرت امام رضا (ع)، به دنبال امام می‌آید، از سوی دیگر ماجرای مردی به اسم ابوعبدالله که گرفتار راهزن ها می شود، ولی با کمک همسر یکی از دزدان می‌گریزد و در مرو، با زنی یک چشم و معلول آشنا می‌شود؛ همان کسی است که او را نجات داده بوده و در نهایت به خدمت امام رضا (ع) می‌رسد، بخش آخر هم شهادت امام رضا (ع) و سرنوشت مأمون عباسی است.
راز آن بوی شگفت، نوشته فریبا کلهر، در ۱۴۰ صفحه، توسط به نشر (انتشارات آستان قدس رضوی)، در قالب مجموعه کتاب‌های پروانه منتشر شده است.
