گردشگری و توریسم

پنجاه بدر، آئین خاص قزوینی ها برای طلب باران

به گزارش ایرنا، نوزدهم اردیبهشت ماه هر سال و براساس یک سنت دیرین مردم قزوین آیینی را با عنوان پنجاه بدر برگزار می کنند، مراسمی که ریشه در اعتقادات و باورهای کهن و تاریخی مردم این سرزمین دارد.
در خصوص تاریخ و قدمت پنجاه بدر زمان دقیقی در دسترس نیست اما برخی ها ریشه آن را پیش از تاریخ اسلام می دانند.
در این آئین سنتی زیبا، مردم قزوین در مصلی شهر و در کنار باغستان سنتی هزار ساله گردهم می آیند و ضمن پخش نذری با برگزاری مراسم دعا و نماز از پروردگار خود طلب نزول باران و سالی پر محصول و با برکت می کنند.
در کنار این مراسم، شهروندان قزوینی سفره های عصرانه خود را نیز برپا می کنند که در آن انواع شیرینی جات سنتی قزوین، میوه و آجیل و همچنین غذای سنتی این شهر ‘دیماج’ (نان خشک ریز شده، گردو، پیاز داغ و پنیر کوزه ای) میل می کنند، البته امسال به دلیل تقارن این روز با ماه مبارک رمضان، مردم قزوین در حاشیه این مراسم سفره های افطاری پهن خواهند کرد.
کارشناسان حوزه تاریخ و آئین های سنتی در خصوص علت برگزاری پنجاه بدر معتقدند روزگاری قزوین دچار خشکسالی های شدیدی شده بود و مردم برای طلب باران به درگاه خداوند دعا کردند که با اجابت دعای آنان، از آن پس این مراسم در قالب پنجاه بدر همه ساله از سوی مردم با به جا آوردن مراسم های مذهبی به مورد اجرا گذاشته شد.

** پنجاه بدر آئینی با قدمت بیش از هزار سال
کارشناس مردم‌شناسی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع و گردشگری قزوین در مورد این آئین سنتی گفت: مردم قزوین این آئین را از بیش از هزار سال قبل همزمان با پنجاهمین روز بهار با حضور در مصلای شهر برگزار می کنند.
مجتبی عباسی گفت: از قدیم رسم بوده است که مردم قزوین در چنین روزی در این محل گردهم آمده و ضمن نیایش، دعا و طلب باران می کنند.
وی اظهار کرد: برگزاری این آئین سنتی بی ارتباط با قرار گرفتن قزوین در اقلیمی نیمه خشک و نگرانی از خشکسالی نبوده است.
عباسی با بیان اینکه در گذشته یک مسجد قدیمی در مکان فعلی مصلی وجود داشته است،گفت: بی تردید احداث مسجد در بیرون شهر و در میان باغ های سنتی نشان از انجام مناسکی خاص داشته و از آنجا که مراسم باران خواهی از سنت های کهن این سرزمین محسوب می شود، احتمال دارد بنای این مسجد که امروزه تخریب شده از روزگاران قدیم مکانی خاص و نیایشگاهی برای مراسم طلب باران و برگزاری آئین پنجاه بدر بوده باشد.
وی همچنین گفت: رسم بر این است چنانچه از روز نخست سال تا پنجاهمین روز آن نزول باران فراوان باشد، مردم در آئین پنجاه بدر نماز شکر به جا می آورند و چنانچه با فقدان این نعمت الهی روبرو باشند در این مراسم به طلب باران مشغول می شوند.
وی همچنین یادآور شد: یکی از برنامه های این آیین سنتی که پس از به جای آوردن نماز باران انجام می شود برداشتن چند قطعه سنگ کوچک است که پس از نیت آنرا بر دیواره یک آب انبار قدیمی موجود در محل مصلی، فشار داده و اعتقاد دارند که با چسبیدن سنگ، حاجت شان برآورده می شود.

**پنجاه بدر قزوین دارای ریشه در تاریخ اعتقادات مردم
عضو هیات مدیره انجمن فرهنگی، تاریخی عالی قاپوی قزوین، پنجاه بدر را از آداب و رسوم خاص مردم قزوین دانست که به صورت گسترده همه ساله در روز 19 اردیبهشت اجرا می شود و افزود: مردم قزوین پنجاهمین روز از سال نو را پنجاه بدر نامیده و در محلی به نام مصلا که محوطه ای در باغستان جنوبی قزوین و در کنار آب انباری قدیمی در خیابان راه آهن است، دور هم جمع می شوند.
محمد حسن سلیمانی افزود: گفته می‌شود امام رضا (ع) و یارانش هنگام گذر از قزوین در این مکان نماز خوانده‌اند و از این رو مردم قزوین این محل را از گذشته های دور مقدس می‌دانند.
این مورخ و پژوهشگر تاریخ ادامه داد: خواندن 2 رکعت نماز و دعای باران و پخش نذورات از جمله آئین های مذهبی و معنوی مربوط به این مراسم سنتی است.
به گفته وی، آش رشته از جمله غذای نذری در این روز بوده و هندوانه و دیماج نیز از خوراکی‌های ویژه این روز به شمار می رود.
همزمان با 19 اردیبهشت و روز برگزاری آئین پنجاه بدر، تمهیداتی نیز از سوی شهرداری قزوین از جمله عملیات روکش و لکه گیری آسفالت معابر مصلا، علف کنی و پیرایش فضای سبز، پاک سازی و شستشوی معابر اطراف، آماده سازی باغات پیرامونی مصلی، رنگ آمیزی سرعت گاه ها و نصب تابلوهای ترافیکی، آماده سازی تجهیزات برگزاری مراسم، نصب المان و بنرهای مناسبتی و هماهنگی با نیروی انتظامی و پلیس راهور جهت حفظ نظم و امنیت این روز اتخاذ شده است.
8054*3013

انتهای پیام /*


فرهنگي


مراسم ها


پنجاه بدر


قزوين