به گزارش روز سه شنبه گروه فرهنگی ایرنا به نقل از پایگاه خبری آرت نت نیوز، اما بعد احساسی تر و تاریکتری از این مشکل وجود دارد که کمتر بازیدکننده ای از موزه های جهان از آن باخبرند.
موزه بریتانیا، موزه های دولتی برلین، موزه های ملی فرانسه و حتی موزه هنر متروپولیتن نیویورک، جملگی آثار باستانی زیادی را در پستوهای خود پنهان کرده اند.
هزاران جمجمه، اسکلت، قطعات استخوانی و حتی سرهای محافظت شده بومیان در موسسات غربی نگهداری می شوند، آثاری که هرگز به نمایش درنخواهند آمد.
هرچند برخی از این آثار به کشورهای مبدا خود بازگردانده شده یا می شوند، مابقی در اعماق انبارها خاک می خورند و به بوته فراموشی سپرده می شوند.
این آثار که از سوی کلکسیونرها، موزه داران و مقام های دوره استعماری در سده نوزدهم اهدا شده اند، میراث تاریک اشتهای سیری ناپذیر اروپا به آثار نادری از انسان نخستین را به رخ می کشند.
تجارت بقایای اجساد انسان ها در مدت زمانی طولانی ممنوع شده بود، اما تا قبل از این ممنوعیت، صدها نمونه فروخته شد و بسیاری از آنها از موزه های اروپا و آمریکای شمالی سر درآورد.
موزه تاریخ طبیعی آمریکا در نیویورک 35 قطعه از این بقایا را در سال 1907 خریداری کرد.
براساس تخمین موزه «ت پاپا تونگاروا» (Te Papa Tongarewa) در نیوزیلند، بقایای دستکم 600 نیاکان قبایل «مائوری» و «موریوری» شامل سرهای محافظت شده شان در موزه های اروپا نگهداری می شود.
در همین حال از سال 2003، موزه ت پاپا حدود 500 بقایای اسکلت انسان در موزه های انگلیس، فرانسه، آلمان، سوئد و آمریکا را به کشورهای مبدا بازگردانده است.
تاکنون بزرگترین مجموعه استردادی از موزه تاریخ طبیعی آمریکا بوده که 107 مورد بقایای نیاکان مائوری و موریوری را در سال 2014 بازگردانده است.
موزه هایی که در برابر درخواست بازگرداندن آثار تاریخی مقاومت کرده اند، اغلب به پتانسیل تحقیقاتی این آثار به عنوان دلیلی برای حفظ آن در انبارهای خود استناد می کنند.
موزه داران مدعی اند که تحقیقات در مورد خاستگاه این آثار، زمان و وجوهات مالی زیادی می طلبد و حال آنکه، هزینه بازگرداندن این آثار تا حد زیادی برعهده کشورهای مبدا است.
در همین حال، همه درخواست ها برای پس گرفتن آثار تاریخی، با موفقیت همراه نبوده است.
موزه بریتانیا در دهه گذشته، دو درخواست این چنینی را رد کرده است. در سال 2008، موزه ت پاپا سعی بر پس گرفتن هفت سر محافظت شده از قبیله مائوری را از این موزه داشت، اما این درخواست رد شد زیرا مدارکی در دست بود مبنی بر اینکه این آثار سرقت نشده بلکه داد و ستد شده است.
موزه بریتانیا در سال 2013 نیز درخواست دیگری را از سوی جزایر تنگه تورس که بخشی در استرالیاست، نپذیرفت.
بقایای سر و جمجه انسان ها در اعماق مرکز اصلی موزه بریتانیا در لندن نگهداری می شود.
حدود 200 بقایای انسانی شامل 80 جمجمه و اجزای تشکیل دهنده مو، استخوان و دندان در کلکسیون اقیانوسیه این موزه، در اتاقی ویژه با دسترسی بسیار محدود موجود است.
برخی موزه های غربی در توجیه پس ندادن آثار تاریخی اینگونه استدلال می کنند که اجماعی در مورد اینکه کدام کشور باید این آثار را تحویل گیرد، وجود ندارد.
با این همه، فرانسه به تازگی موافقت کرد آثار هنری کشور بنین را پس از گذشت یک سده از زمان غارت به این کشور واقع در آفریقای غربی بازگرداند.
این آثار هنری تندیس‌هایی از کاخ‌های «ابومی» را شامل می‌شود که در سال 1892 از سوی ارتش فرانسه غارت شد و در حال حاضر در یکی از موزه‌های پاریس نگهداری می‌شود.
موسسات غربی همچون موزه بریتانیا از بازگرداندن آثار غارت شده به کشورهای مبدا خودداری کرده اند تا زمینه امانت دادن این آثار را فراهم کنند.
با این حال، برخی کشورها همچون اتیوپی و یونان با طرح به امانت گرفتن آثار خود مخالفت و اعلام کرده اند که نباید مجبور به قرض گرفتن دارایی‌های مسروقه خود شوند.
اگرچه بازگرداندن آثار هنری نمی‌تواند جبرانی بر گذشته استعماری برخی کشورها باشد، تلاش‌های مشترک کارشناسان هنری، دولت‌ها و کلکسیونرها نشانه امیدوار کننده‌ای در این زمینه محسوب می‌شود.
فراهنگ**9109** 1418
انتهای پیام /*