گردشگری و توریسم

ریزگردها در کمین زنجان، عزم همگانی برای نجات چمن سلطانیه

به گزارش ایرنا، گنبد سلطانیه یادگار سال های اقتدار هنر و معماری ایرانی است، هنری که رفتار خشن مغولان را رام کرد و در طول حکومت ایلخانان بنای عظیم گنبد سلطانیه با نقش و نگاری زیبا بنا شد تا یادگاری بر آیندگان، اثبات اصالت هنر و فرهنگی ایرانی و اسلامی مردم ایران باشد.
بر این اساس مغولان این شهر تاریخی را که هفت قرن پیش به علت موقعیت جغرافیایی مناسب، چمن و سرسبزی پایتخت خود قرار دادند و جلوه ای از شکوه را برای سال های بعدی به ارمغان گذاشت.
چمن معروف سلطانیه با وسعت تقریبی 35 کیلومترمربع بطول 20 کیلومتر به عرض متوسط 2 کیلومتر در قسمت جنوبی این فلات قرارگرفته است.
طی ماههای گذشته مطالبی در ارتباط با خشک شدن چمن معروف سلطانیه در محافل خبری منتشر شد و هم اکنون به موضوع جدی تبدیل شده تا جایی که کارشناسان و متولیان امر در این ارتباط اظهارنظرهای مختلفی را بیان کرده اند.
فرماندار سلطانیه در این ارتباط به خبرنگار ایرنا گفت: مخالف ورود به چمن سلطانیه هستیم چرا که دیگر آثار تاریخی این شهر همانند چلبی اوغلی، مقبره ملاحسن کاشی و دیگر به وجود طبیعت چمن سلطانیه بوده که درگذشته جلوه ای از شکوه و عظمت را به نمایش گذاشته بود.
حسین رحمانی افزود: دغدغه فعلی حفظ چمن سلطانیه است چرا که بی توجهی به آن وضعیت ناخوشایندی زیست محیطی را رقم خواهد زد و به این موضوع باید توجه جدی کرد.
وی بیان کرد: خشک شدن چمن سلطانیه عواقب مخربی دارد و به دلیل وجود خاک رس و وجود بادهای غالب با توجه به فاصله 25 کیلومتری از مرکز استان امکان تبدیل شدن به کانون ریزگردها وجود دارد، مشکلی جدی که مرکز استان را تهدید می کند و حتی می تواند از قضیه دریاچه ارومیه نیز بسیار خطرناک تر باشد.
این مسئول ادامه داد: خشک شدن چمن سلطانیه یک هشدار جدی برای متولیان و مسئولان است و در این میان کم آبی سال های گذشته که اکنون به معضلی جدی در کشورمان تبدیل شده از جمله دلایل این بخش است.
وی یادآوری کرد: در صورت بروز این مساله طبیعت زیبا و آثار تاریخی شکوهمند سلطانیه تحت الشعاع قرار می گیرد چرا که سالانه گردشگران زیادی را به خود جلب می کند و از طرفی وقوع ریزگردها نیز خطری مهم محسوب می شود.
رحمانی خاطر نشان کرد: راهکارهایی از قبیل هدایت هدفمند پساب آبهای شهری به سمت چمن سلطانیه در نظر گرفته شده و از طرفی یک چاه عمیق از امور آب استان برای احیای و آبیاری تحت فشار در گستره 50 هکتار در نظر گرفته شده است.
وی اضافه کرد: کمبود اعتبارات مانع اصلی در انجام برنامه های در نظر گرفته شده در چمن سلطانیه بشمار می رود ونگاه ویژه استان می تواند معضلات بوجود آمده را به میزان زیادی کاهش دهد.

** یک سوم چمن سلطانیه قرق شده است
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی استان زنجان نیز در این ارتباط به خیرنگار ایرنا گفت: اداره کل منابع طبیعی استان تنها متولی تشخیص مستعد شدن چمن سلطانیه به کانون ریز گردها را دارد و بر این اساس می توان گفت در صورت عدم تخصیص بودجه های لازم بروز این واقعه در چند سال آینده رخ خواهد داد.
جلیل سلطان نژاد افزود: تاکنون طی برنامه ریزی انجام گرفته و برای پیشگیری از وقوع ریزگردها در چمن سلطانیه عملیات قرق انجام گرفته که تا کنون نتایج خوبی به دنبال داشته است.
سلطان نژاد افزود: تا کنون بیش از یک سوم چمن سلطانیه از مجموع یکهزار و 400 هکتار آن، 500 هکتار قرق شده که ادامه این روند به تخصیص اعتبارات لازم بستگی دارد.
وی خاطرنشان کرد: موضوعی که باید به آن توجه داشت ،تردد دام ها در محدود یاد شده ممنوع اعلام شده چرا که چرا و برداشت بیش از حد موجب ازبین رفتن گونه های مهم چمن خواهد شد.
این مسئول ادامه داد: بر این اساس و با مشارکت مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی و اداره کل منایع طبیعی استان طی برنامه ای سه ساله و با اعتبار 600 میلیون ریال طرحی با عنوان’ بررسی علل تخریب چمن سلطانیه و نحوه احیای آن ‘انجام می گیرد که تا کنون 300 میلیون ریال آن برای انجام این کار تخصیص یافته است.
وی اضافه کرد: برای حفظ و نگهداری چمن سلطانیه دولت باید با اختصاص اعتبار لازم به این کار توجه ویژه ای داشته باشد و در این میان طرح هایی که همخوانی با کار برد چمن را داشته باشد می تواند در راستای طرح های بهره وری در چمن سلطانیه سرمایه گذاری شود.
سلطان نژاد خاطر نشان کرد: چمن سلطانیه در فهرست آثار ملی ثبت شده و در این میان اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان آنگونه که باید و شاید مشارکتی برای پیشبرد برنامه های احیا ندارد و تحقق این مهم را منوط به تخصیص اعتبار می داند.
به گفته این مسئول، اعمال تغییر کاربری‌ها، چرای بیش از حد دام، برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی و خشکسالی های اخیر از جمله عوامل نابودی چمن سلطانیه بشمار می رود که در صورت همکاری نکردن ارگان ها و دستگاههای متولی امر این موضوع عینیت خواهد یافت.

** خشک شدن چمن سلطانیه وقوع ریزگردها را به دنبال دارد
معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان نیز در این ارتباط گفت: در گذشته سرچشمه زنجانرود چمن سلطانیه بوده که متاسفانه تغییر کاربری ها، برداشت های بی رویه از آبهای زیر زمینی و خشکسالی این بخش را در معرض خشکسالی قرار داده است.
تورج قاسمی افزود: در صورت بی توجهی، خشک شدن چمن سلطانیه علاوه بر تاثیر منفی بر وضعیت گردشگری وقوع ریزگردها را به دنبال داشته که شهر زنجان را نیز تحت الشعاع قرار می دهد.
وی تاکید کرد: هم اکنون اقداماتی توسط دستگاههای متولی برای جلوگیری از خشک شدن چمن سلطانیه انجام می گیرد که چندان کافی نبوده و نیاز به همت و عزم بیشتری وجود دارد.
معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان ادامه داد: بر این اساس طبق تحقیقات انجام شده از سوی اداره کل منایع طبیعی استان حدود 36 درصد از سطح استان جزو زمین های بیابانی و یا دارای شرایط و پتانسیل بیابانی شدن قرار دارد که رقم بسیار بالا و نگران کننده ای است.
وی بیان کرد: بنابراین خشکسالی چمن سلطانیه نیز این مساله و وقوع ریزگردها را بسیار تشدید می کند و این موضوع نیازمند توجه بیش از گذشته مسولان و متولیان امر است.
معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان ادامه داد: این اداره کل تلاش دارد تا در صورت برطرف شدن تعارضات و کاهش تغییر کاربری ها چمن سلطانیه به عنوان اثر طبیعی ملی در کشور معرفی شود که البته این موضوع در شورای عالی محیط زیست کشور نیز مطرح خواهد شد.
وی خاطر نشان کرد: عدم استقرار واحدهای آب بر و اجرای طرح آبخیزداری از سوی منابع طبیعی می تواند به احیا چمن سلطانیه منتهی شود به شرط آنکه این مهم جدی گرفته شود.

**امکان بروز ریزگرد چمن سلطانیه غیر قابل تصور است
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان زنجان نیز ادامه داد: امکان بحث تبدیل چمن سلطانیه به ریزگرد بطور کامل غیر قابل تصور است و این موضوع چندان صحت ندارد.
یحیی رحمتی افزود: بر خلاف مطالب مطرح شده تهدیدی برای چمن سلطانیه وجود ندارد، این موضوع به کاهش مدت زمان گونه های گیاهی باز می گردد و از طرفی کاهش آبهای زیر زمینی بواسطه برداشت های غیر مجاز که در تمامی کشور جاری است بر این موضوع دامن زده است.
وی خاطر نشان کرد: احیای چمن سلطانیه به همت ملی نیاز دارد و توجه به این موضوع می تواند تبعات ناشی از آن را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.

**جزیره ای عمل کردن فعالیت ها مانعی مهم در احیای چمن سلطانیه
رئیس شورای اسلامی استان زنجان گفت: متاسفانه جزیره ای عمل کردن فعالیت برخی ارگان ها مانند اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان زنجان مشکلاتی را برای احیا چمن سلطانیه ایجاد کرده است.
رضا ملائی افزود: به عنوان مثال این اداره کل در حاشیه جاده سلطانیه نسبت به احداث آلاچیق اقدام کرده در حالی که این کار بدون در نظر گرفتن شرایط لازم ، در بیایان انجام می گیرد در حالی که به موضوع چمن سلطانیه و مسائل ناشی از آن توجه جدی نشده است.
وی بیان کرد: بر این اساس این اداره کل حتی با صرف هزینه های نسبت به ایجاد سکوی اسب دوانی در مرکزیت چمن سلطانیه مبادرت کرده در حالی که منابع طبیعی ورود اسب به این محدوده را غیر مجاز اعلام کرده است.
رئیس شورای اسلامی استان زنجان ادامه داد: نبود تعامل و همکاری بین بخشی بین دستگاههای متویل امر برای پیشبرد برنامه های هدف گذاری شده برای احیای چمن سلطانیه تا کنون نتیجه بخش نبوده و تداوم این امر علاوه بر اتلاف وقت، تبعات خشک شدن را رقم خواهد زد.
وی خاطر نشان کرد: ایجاد کمیته مشترک احیای چمن سلطانیه با حضور دستگاههای متولی زیر نظر فرمانداری به ارائه برنامه های کوتاه، میان و بلندمدت منتهی خواهد شد.
این مسئول خاطر نشان کرد: شهرداری سلطانیه به عنوان دستگاه غیر متولی چاه آبی در محدوده داخل شهری را بصورت داوطلبانه در اختیار برنامه احیای چمن سلطانیه قرار داده و با تمام توان برای نجات آن تلاش می کند.
9646/8068

انتهای پیام /*


اجتماعی


چمن سلطانیه


خشکسالی


کاهش آبهای زیر زمینی