ایران، سرزمین تمدن کهنسال و تاریخ هزاران ساله‌ای است که اگر به جای‌جای آن بروید، نشانه‌های باشکوه آن را به آسانی خواهید دید؛ آثاری که با ثبت در فهرست میراث جهانی، آوازه تاریخ و تمدن ایران زمین را در خارج از مرزهای کشورمان نیز گسترانده‌اند.
روزنامه توریسم نوشت: کرمانشاه، آمیزه‌ای از تاریخ و فرهنگ و طبیعت و سیاحت است؛ سرزمین شیرین و فرهاد، سرزمین گویش‌ها و لهجه‌ها و یکی از باستانی‌ترین شهرهای ایران که ۴ هزار سال قبل، آبادی پر رونقی بوده است. پهنه تاریخ را می‌توان در این شهر بزرگ تماشا کرد، شهری که گفته می‌شود توسط طهمورث دیوبند – پادشاه افسانه‌ای پیشدادیان – ساخته شده است و برخی از مورخین، بنای آن را به بهرام شاه ساسانی نسبت می‌دهند و همواره مورد توجه هخامنشیان بوده است.
طاق بستان، یا «طاق وستان» در سمت راست ورودی شهر کرمانشاه، در شمال‌شرقی این شهر، مجموعه‌ای از سنگ نگاره‌ها و سنگ نبشته‌های دوره ساسانی است که با فضای مرکبی از کوه و چشمه و آبشار، به گردشگاهی مصفا و چشم اندازی دل‌انگیز تبدیل شده است. کرمانشاه، یکی از گزینه‌های پیشنهادی ما برای سفرهای نوروزی است. در تعطیلات نوروز ۹۴، شما این فرصت را خواهید داشت که با سفر به این شهر زیبا، علاوه بر بازدید از آثار تاریخی و طبیعی، به گشت و گذار در شهرهای این استان پهناور بپردازید و ضمن دیدار از سراب‌ها و تالاب‌های بکر و غارهای شگفت‌انگیز و کوهستان‌های سرسبز و پر گل و گیاه، از طعم غذاهای محلی کرمانشاهی لذت ببرید.
زیباترین دست سازه‌های ساسانی در کنگاور،دیدار با فرشته نگهبان چشمه‌ها
کنگاور، یکی از شهرستان‌های زیبای استان کرمانشاه، سرشار از چشمه‌ها و آبشارهای خروشان و دشت‌های سرسبز و حاصلخیزی است که بهانه ساخت زیباترین دست سازه‌های ایرانیان باستان بوده است
معبد آناهیتا، الهه آب‌های روان که در میانه راه کرمانشاه- همدان قرار دارد، از مهمترین آثار این شهر تاریخی به شمار می‌رود. این بنای بسیار کهن، بر روی تپه‌ای طبیعی با حداکثر ارتفاع سی و دو متر نسبت به سطح زمین های اطراف ساخته شده است. برخی از مورخان، این بنا را معبدی برای الهه آناهیتا دانسته‌اند. آناهیتا به معنای پاک و دور از آلودگی، در اعتقاد ایرانیان باستان، الهه آب، فرشته نگهبان چشمه‌ها و باران و همچنین نماد باروری، عشق و دوستی بوده است.
بر اساس پژوهش‌های انجام شده، این بنا، کاخ نیمه‌کاره خسروپرویز، پادشاه دودمان ساسانی است که ستون‌های سنگی آن، ۵/۲ متر ارتفاع دارد. در سفر به کنگاور، می‌توانید سری به چشمه‌های عبدل و صیفور و هندی‌آباد نیز بزنید و از چندین سراب زیبا دیدن کنید.
یکی دیگر از آثار تاریخی کنگاور، تپه باستانی «گودین» واقع در روستایی به همین نام است که گرچه معروفیت تپه باستانی «سیلک» کاشان را ندارد، اما به همان زیبایی است.
پرسه در سرزمین ساز ۵ هزارساله ایران ،در حلقه تنبورنوازان صحنه
دو غار بسیار زیبای حاجی و سید شهاب، دژهای تاریخی هژیر و مروان، حمام بسیار قدیمی پاچمن، مقبره صخره‌ای کیکاووس و پل خسروی که راه قدیمی دینور به صحنه است، از جاذبه‌های این شهر کوچک است.
در دیدار از شهرستان صحنه، اتراق در کنار رودخانه زیبای گاماسیاب که از کوههای نهاوند سرچشمه می‌گیرد، بسیار لذت‌بخش و خاطره‌انگیز است. در ایران باستان، مسیر بسیار طولانی این رودخانه پرآب، محل ییلاق و قشلاق سلاطین و مسیر کوچ عشایر استان کرمانشاه بوده است.
تنها به فاصله ۵۵ کیلومتر از شهر کرمانشاه و حرکت در جاده بیستون و گذشتن از این مکان تاریخی، شهر و دیاری وجود دارد که بسیاری از بهترین موسیقیدانان و به خصوص تنبورنوازان ایران از خاک این شهر زیبا سربرآورده‌اند؛ پیشینه فرهنگی این شهرستان به قدمت تاریخ است و از دیرباز سرزمین شکوفا شدن تمدن‌های درخشانی بوده که در عصر خود بسیار ممتاز و پر رونق بوده است. پل‌های تاریخی، آبشارهای بی‌نظیر دربند و گروس، دخمه‌های دربند و بقاع متبرکه، طبیعت زیبا و چشم‌نواز و قرار گرفتن در میانه دو اثر تاریخی و ارزشمند معبد آناهیتا و کتیبه بیستون، این شهرستان را به یک قطب مهم گردشگری تبدیل کرده است.
نام «صحنه» را در عرصه هنر موسیقی سنتی ایران بسیار شنیده‌ایم، اما شاید ندانیم این شهر، نگینی است برای نوازندگان تنبور، بنابراین کسانی که دوست دارند تنبوری دست ساز و اصیل داشته باشند، باید سری به آنجا بزنند.
«تنبور» ساز ۵ هزار ساله ایران باستان، یکی از سازهای زهی است که در آن سیم‌ها از روی کاسه و دسته‌ای بلند عبور می‌کند و با ضربه انگشتان دست و یا همان زخمه، به صدا درمی‌آیند.
پرسه در شهر پرآوازه بیستون ،حجاری‌های فرهاد کوهکن
شهر معروف و پرآوازه بیستون، در دامنه زاگرس بلندقامت و ۲۰ کیلومتری شهر هرسین قرار دارد. تماشای کتیبه و نقش برجسته داریوش که در عمق این کوه مرتفع دیده می‌شود، خاطره‌ای ماندگار و پرغرور خواهد بود.
در پایین دست نقش داریوش، دیواره حجاری شده عظیمی قرار دارد که در بین مردم به فراتاش و «تخت فرهاد» معروف است و گفته می‌شود که حدود هزارسال بعد از داریوش، به فرمان خسرو دوم ساسانی در کوه بیستون تراشیده شده است. اهالی منطقه، حجاری‌های فوق را کار فرهاد کوهکن می‌دانند و معتقدند که فرهاد در عشق شیرین، بدین کار سنگین تن درداده است. طول دیواره فراتاش، ۱۸۰ متر است و در هیچ نقطه‌ای از ایران هیچ کوهی به این اندازه تراشیده نشده است.
پیکره سنگی هرکول را هم در محوطه تاریخی بیستون خواهیم دید. در دوران اشکانیان، هرکول یکی از محبوب‌ترین خدایان به شمار می‌رفت که اغلب به صورت پیکره‌های گلی و سنگی نشان داده می‌شد.
تندیسِ هرکول، شخصیتی قوی هیکل و کاملاً عریان با موهای مجعد را بر روی پوست شیری تنومند نشان می‌دهد که بر سکویی به طول ۲۰ متر به پهلوی چپ به طور نیم خیز به آرنج تکیه داده و در دست چپ خود، پیاله‌ای دارد که آن را تا نزدیک صورت نگهداشته است.
این مجسمه که به طور برجسته از سنگ تراشیده شده، از سمت پشت به کوه متصل است. در عقب مجسمه نیز نقوش و کتیبه‌ای به زبان یونان باستان بر روی سنگ حک شده است.
گشتی در شهر زیبای روانسر،در تالارهای شگفت‌انگیز «قوری قلعه»
روانسر، سرزمین شگفتی‌ها و وارث تاریخ ۴۰ هزار ساله است، با غارهایی که انسان‌های بسیاری در آن می‌زیسته‌اند. تاریخ پرشکوه کرمانشاه را از روزگار پارینه سنگی می‌توان در روانسر ورق زد؛ تاریخِ گوردخمه‌ها و کوههای استوار که همچنان چشم بر زمین دوخته‌اند با مردمانی نستوه که فرهنگ هزارساله‌شان را در نهانخانه سینه به همراه دارند.
از آثار مهم روانسر، تپه «موسایی» است که از اوایل دوره مس و سنگ، یعنی حدود ۷ هزار سال پیش، زیستگاه انسان بوده است. دخمه روانسر یا «تاق فرهاد» نیز در دیواره کوه قله در شمال شرقی روانسر قرار دارد و قدمت آن به دوره هخامنشی باز می‌گردد. این دخمه شامل یک اتاقک کوچک است که ورودی آن به سمت شرق و مشرف به رودخانه «وشکه رو» است.
نقش اهورامزدا را نیز در سمت راست ورودی این دخمه می‌بینیم، درحالی که پایه‌های یک ستون سنگی هم وجود دارد که احتمالاً همزمان با دخمه ساخته شده است و نشان دهنده وجود یک کاخ یا سازهای کوچکتر در دوران هخامنشی است. یکی دیگر از جاذبه‌های دیدنی و بسیار زیبای روانسر، غار «قوری قلعه» است که در ۲۵ کیلومتری این شهر قرار دارد و قدمت آن به ۶۵ میلیون سال پیش می‌رسد. این غار بسیار کهن به عنوان یکی از هفت اثر طبیعی ملی ایران، به ثبت رسیده است.
عمق حوضچه‌های این غار به ۱۴ متر می‌رسد و دمای آن بین ۷ تا ۱۱ درجه است. این اثر طبیعی، دارای تالارهای بسیار زیبا و خیره کننده‌ای به نام‌های مریم، کوهان شتر، مسیر برزخ، بلور و تالار عروس است که در طی سال، غارنوردان بسیاری برای دیدن آن به روانسر می‌آیند. شهر روانسر را می‌توانیم در ۵۵ کیلومتری شمال غرب کرمانشاه ببینیم.
یادگاری‌های ایران باستان را در بهشت غرب ببینیم،دالاهو؛ زیبای خفته در میان قله‌ها
۱۲۰ کیلومتری شمال غرب کرمانشاه به طرف قصر شیرین، در مسیر کرند به سرپل ذهاب، درمیان قله‌های برفگیر و زیبای دالاهو و دامنه‌های پوشیده از درخت، درکنار رودخانه‌ای خروشان، به جایی می‌رسی که گویی قطعه‌ای از بهشت است.
اینجا، «ریجاب» است؛ «ریجاب» یا «ریژاو» در زبان کردی، محل ریزش آب و آبشار معنی می‌دهد. با نخستین نگاه می‌توان به دلیل نامگذاری این منطقه پی برد؛ از لابه‌لای کوههای منطقه، چشمه‌های بسیار زیبایی جریان دارد که موجب پرآبی ریجاب شده است.
منطقه ریجاب از نظر جغرافیایی، منطقه‌ای کوهستانی و دارای آب وهوایی معتدل است که از طرف شمال به کوههای دالاهو منتهی می‌شود. وجود باغ‌های انجیر، گردو و انار و رودخانه خروشان ریجاب که سرچشمه رودخانه الوند است، برگی از طبیعت را در این منطقه ورق زده است.
در اینجا دیگر خبری از شلوغی و آلودگی نیست. تنها صدایی که به گوش می‌رسد، غرش رودخانه‌ای درمیان کوههای زیبا و در زیر درختان سربه فلک کشده و درهم تنیده ریجاب است.
دالاهو، بر فراز یکی از بلندترین قله‌هایش، دژی دارد به یادگار مانده از ایران باستان که از زیباترین نقاط باستانی کشور محسوب می‌شود.هنگامی که از شرق روستای «بان‌زرده» در منطقه ریجاب به سوی کوههای سر به فلک کشیده دالاهو پیش می‌روی، پس از طی جنگل‌های سرسبز بلوط و قدری کوهپیمایی در هوای تازه و فرحبخش کوهستان و گذر از چند قله کوچک، مجموعه قلعه یزدگرد را می‌بینی که مسلط و مقتدر، دشت ریجاب را زیر پای خود دارد.
مجموعه قلعه یزدگرد که از سمت شمال غرب با پرتگاه تندی به جلگه ذهاب و از طرف شمال و شرق به صخره‌های پلکانی دالاهو محدود می‌شود، با وسعت تقریبی ۴۰ کیلومترمربع، یکی از مستحکم‌ترین قلعه‌های ساخت شده در ایران است. حصارکشی اطراف آن و محصور بودن از ۳ طرف توسط موقعیت طبیعی و دیده‌بانی قوی قلعه، دسترسی دشمنان را به آن غیرممکن می‌ساخته است.
مهمترین آثار تاریخی قبل از اسلام «ریجاب» را می‌توان در روستای «سرخه دیزه» دید. در این روستا، بقایای قلعه عظیمی از روزگار ساسانیان دیده می‌شود که از قلوه سنگ و ملاط ساخته شده و دو نوع آجر با دو رنگ نخودی و قرمز در ساخت آن به کار رفته است.
گشت و گذار در شهر مرزی سرپل ذهاب، دیدار با تاریخ ۵ هزار ساله ایران
این شهر مرزی برای خودش داستانی دارد جذاب و شنیدنی و البته با جاذبه‌های بسیار دیدنی؛ داستان آدم‌هایی که ۵ هزار سال پیش در این منطقه آثاری به یادگار گذاشته‌اند که امروز نه فقط برای پژوهشگران که برای تمام ایرانی‌ها، بسیار ارزشمند است.
سرپل ذهاب، با قدمتی بالغ در ۲۸۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، در دامنه ارتفاعات زاگرس و در مسیر جاده بین ا‌لمللی تهران – بغداد موسوم به جاده کربلا قرار دارد که در قدیم، مرکز ایران را به بین‌النهرین وصل می‌کرد و تهران امروز را به بغداد متصل می‌کند. این شهرستان، از مناطق باستانی و زرخیز استان کرمانشاه در غربی‌ترین نقطه کشور است که در فاصله ۶۶۵ کیلومتری پایتخت، جمعی از مردمان کلهر ایوانغرب را از زمان‌های بسیار دور در خود جای داده است.
سنگ نوشته ۴۸۰۰ ساله «آنوبانی‌نی» از مهمترین آثار باستانی این شهرستان به شمار می‌رود که برای دیدن آن کافی است از اهالی خونگرم این شهر کوچک، نشانی‌اش را پرس و جو کنید. در سر پل ذهاب، چهارراه معروفی به نام «میراحمد» وجود دارد که از آنجا تا کوه «میان‌کل» راه زیادی نیست. رودخانه الوند هم از این شهر عبور می‌کند که اگر برخلاف مسیر آب و در واقع همسو با تاریخ چند هزار ساله این منطقه پیش بروید، به این اثر باستانی دست خواهید یافت؛ نگاره‌هایی بسیار ارزشمند که بر سینه کوه، حک شده‌اند و شما را به تماشا فرا می‌خوانند.
مسیر دسترسی به آبشارپیران، آبشاری به بلندای «دالاهو»
برای رفتن به پای آبشار «پیران»، ابتدا باید به روستای پیران رفت. از این روستا، جاده خاکی ناهمواری به سمت آبشار وجود دارد که کمتر از ۲کیلومتر درازا دارد و در انتهای آن محلی به عنوان پارکینگ در نظر گرفته شده است.
از محل پارکینگ تا پای آبشار، ۲ کیلومتر پیاده روی سبک پیش‌رو دارید که خوشبختانه بخشی از مسیر به شکل مناسبی سنگفرش شده است. در پایین دست آبشار پیران، روستای پیران و دره سرسبز و بسیار زیبایی به همین نام قرار دارد که سرسبزی آن از آب این آبشار که از منطقه ریجاب می‌آید، منشأ می‌گیرد. بالادست آبشار پیران، منطقه «ریجاب» از توابع سرپل ذهاب قرار دارد که برای دیدن نمای کامل و دورتر آبشار، باید به روستای «ژالکه» ریجاب رفت. وقتی به ریجاب می‌روید و از بالا آبشار را نگاه می‌کنید، این نقطه از آبشار آنقدر کوچک است که به سختی دیده می‌شود. فاصله پایین تا بالای آبشار ریجاب، یعنی فاصله روستای پیران تا روستای «ژالکه» ریجاب، حدود ۴۰ کیلومتر است.
برای رفتن به ریجاب باید از کرمانشاه به سمت اسلام آباد غرب و کرند غرب حرکت کرد و پس از عبور از سرخه دیزه، در ۱۸ کیلومتری سرپل ذهاب، سه‌راهی ریجاب کاملاً مشخص است. از آنجا پس از طی ۷ کیلومتر به منطقه ریجاب می‌رسیم.
مسیر دسترسی به استان زیبای کرمانشاه،چگونه برویم؟ کجا بمانیم؟
برای رسیدن به کرمانشاه از مبدأ تهران، مسیری امن‌تر و سریع تر از اتوبان تهران- ساوه و جاده همدان وجود ندارد. این مسیر که با وسیله نقلیه شخصی از تهران ۸ ساعت و با وسایل نقلیه عمومی بین ۸ تا ۱۰ ساعت طول می‌کشد، با مسافت ۵۹۰ کیلومتر، از امکانات بین راهی کمابیش قابل قبولی برخوردار است.
با پشت سرگذاشتن شهر همدان و با ادامه مسیر در جهت جنوب غربی، ابتدا به اسد آباد و از آنجا به کنگاور و کرمانشاه خواهید رسید. از مسیر استان کردستان هم باید از شهر سنندج به سمت کامیاران حرکت کرد و از مبدأ این شهر، با طی ۷۵ کیلومتر، به کرمانشاه رسید.
اگر از استان اردبیل و آذربایجان شرقی راهی کرمانشاه هستید، باید پس از حرکت از شهر تبریز و عبور از سلماس و ارومیه، به اشنویه رفت. در ادامه مسیر، سردشت و بانه شما را به مریوان می‌رسانند که آخرین شهر قبل از پاوه است. از اینجا مستقیماً به کرمانشاه خواهید رسید.
فرودگاه اشرفی اصفهانی کرمانشاه نیز روزانه چندین پرواز رفت و برگشت به تهران و چندین شهر دیگر دارد.
بهترین مراکز اقامتی کرمانشاه عبارتند از: هتل پارسیان (۵ستاره)، هتل جمشید (۴ستاره)، هتل آزادگان (۴ستاره)، هتل بیستون (۳ستاره) و هتل آپارتمان لیژان (۳ ستاره). البته چندین مهمانپذیر نیز در خیابان‌های اصلی کرمانشاه وجود دارد.