گردشگری و توریسم

مقدمه شکست «اسنپ بک»

سید محمد صدر کارشناس سیاست خارجی با درج یادداشتی در روزنامه ایران آورد: ابتکار ترامپ که در ابتدا از توافق هسته‌ای خارج شد و حالا به‌دنبال منتفی کردن یکی از بندهای برجام بود، مصداق رویکرد یکجانبه‌گرایی رئیس جمهوری امریکاست که مورد قبول اعضای شورای امنیت سازمان ملل قرار نگرفت. در حقیقت یک اجماع نسبی در جهان وجود دارد که یکجانبه‌گرایی امنیت جهانی را به خطر می‌اندازد.

همچنان که با دیگر اقدامات ترامپ مثل خروج از سازمان‌ها و مجامع بین‌المللی هم همین واکنش‌های منفی دیده شده است. مشکل ترامپ این است که فکر می‌کند با زورگویی و فشار می‌تواند خواسته‌های غیرمنطقی و غیرقانونی خود را به دیگران تحمیل کند. در این میان البته رأی کشورهای اروپایی و همراهی نکردن آنها با قطعنامه دولت امریکا واجد اهمیت بیشتری است. اروپایی‌ها برجام را ابتکار عمل خود می‌دانند. اگر چه وزیر خارجه وقت امریکا در مذاکرات منتهی به توافق هسته‌ای نقش برجسته‌ای یافت اما بنیان‌های این گفت‌وگوها با ابتکار اروپا و مشخصاً مسئول سیاست خارجی آن بود. بنابر این کشورهای اروپایی همچنان نسبت به حفظ اصل برجام دغدغه دارند چرا که آن را برای امنیت منطقه و حتی جهان مهم می‌دانند. از همین رو رأی ممتنع آنها نشان‌دهنده آن است که قاره سبز هم از اقدامات و عملکرد دولت ترامپ رضایتی ندارد و به نظر می‌رسد به نوعی در انتظار نتیجه انتخابات ریاست جمهوری این کشور هستند.

اگر ترامپ شکست بخورد – انتخابات اگر همین امروز برگزار شود ترامپ بازنده خواهد بود- اروپایی‌ها هم اراده خود برای عملی کردن تعهدات برجامی را سرعت خواهند بخشید.  شکست ترامپ و پمپئو در شورای امنیت آن هم با آن کیفیت که تنها یک کشور کوچک با آن همراهی کرد، مقدمه‌ای است برای شکست سنگین‌تر کاخ سفید در برنامه بعدی خود یعنی استفاده از «اسنپ بک» یا مکانیسم ماشه که درصدد بازگرداندن همه تحریم‌ها علیه ایران است. در حال حاضرهم چین و روسیه و هم اروپایی‌ها یادآور شده‌اند که امریکا از برجام خارج شده و حق بهره بردن از سازوکارهای این توافق را ندارد. بنابر این از هم‌اکنون می‌توان پیش‌بینی کرد که امریکا در صورت توسل به این راه غیرقانونی یعنی «اسنپ بک» با یک افتضاح بین‌المللی دیگر روبه رو خواهد شد. 

نکته دیگری که یادآوری آن مهم است اینکه دولت امریکا دشمن نظام جمهوری اسلامی ایران است و شکست او در هر صحنه‌ای قاعدتاً به نفع ایران است.توافق هسته‌ای برجام نشانه‌ای از فعال بودن دیپلماسی ایران بود و حالا شکست امریکا در شورای امنیت هم مصداق دیگری است از کارآمد بودن دیپلماسی دولت. اگر چه طیف‌هایی از مجموعه‌های سیاسی در ایران و مشخصاً مخالفان دولت همچنان بر بیهوده بودن برجام اصرار دارند، اما واقعیت آن است که توافق هسته‌ای در حکم سند و سد محکمی است که تهران در مواجهه با فشارهای حداکثری امریکا می‌تواند به آن استناد کند و در حقیقت دست بالا را در مناسبات بین‌المللی داشته باشد.