گرمازدگی یکی دیگر از مشکلاتی است که مسافران و طبیعت گردان با آن گریبانگیر می شوند . البته در اکثر موارد این گرمازدگی های اصولا گرمازدگی نیست و با استراحت کوتاهی برطرف می گردد . اما گاهی گرمازدگی های کاملا جدی روی می دهد که عدم برخورد صحیح با آنها به راحتی می تواند عوارض جبران ناپذیری ایجاد نماید .
گرما زدگی به طور کلی می تواند باعث عوارض زیر گردد؛
1- کرامپ های عضلانی ناشی از گرما
2- خستگی مفرط
3- هیپوترمی
کرامپ های عضلانی ناشی از گرما
این وضعیت شامل اسپاسم عضلات ارادی به دلیل تخلیه الکترولیت ها است و معمولا زمانی رخ می دهد که فرد در اثر فرار گرفتن در معرض گرما , دچار عریق شدید شود و مقداری زیادی آب و نمک از دست بدهد . سپس توسط نوشیدن آب کمبود مایعات خود را بدون در نظر گرفتن کمبود نمک جبران نماید . در این موارد کمک های اولیه شامل خنک نگهداشتن بیمار و خوراندن نمک و در صورت نیاز تزریق سرم می باشد .
خستگی مفرط ناشی از گرما
این وضعیت معمولا زمانی رخ می دهد که فرد در اثر قرار گرفتن در معرض گرما مقادیر زیادی آب و نمک را از طریق تعریق شدید ازدست بدهد . شکایات بیمار معمولا شامل سردرد , تهوع , سرگیجه و اختلال در بینایی است . در این موارد کمک های اولیه شامل قرار دادن بیمار در جای خنک و خوراندن آب و نمک به او می باشد . در صورت وجود حالت تهوع و استفراغ و یا بیهوش بودن بیمار , تزریق سرم ضروری است .
هیپوترمی درگرمازدگی
در موقعیت های بسیار گرم , به خوص در هوای مرطوب و بدون باد (شرجی ) ممکن است هیپو ترمی ظاهر گردد. در چنین وضعیتی درجه حرارت بدن به بالای 40 درجه سانتیگراد می رسد و تنظیم حرارت مختل می شود . علائمی هم چون اغما و تشنج نیز ممکن است ظاهر شود . در هیپوترمی , هیپو تالاموس دچار بدکاری می شود و چون بیمار عرق نمی کند (به دلیل شرایط محیطی ) پوست گرم و خشک است . معمولا در این شرایط کاهش آبو الکترولیت ها شدید نیست . دراین موارد خنک کردن بیمار باید هر چه سریعتر صورت گیرد . مهمترین مسئله کاهش سریع درجه حرارت بدن است . در صورت پایین نیامدن دما ممکن است پیامدهای خطرناک و حتی مرگ متوجه مصدوم باشد , به همین دلیل از هر راه ممکن باید دمای بدن را پایین آورد .
منبع : کتاب راهنمای کاربردی کمپینگ
9 درمان خانگی برای گرمازدگی
1. دوغ برای درمان گرمازدگی
مواد لازم:
– قاشق غذاخوری ماست
– یک لیوان آب
– مقدار کمی نمک
– مقدار کمی پودر زیره (اختیاری)
روش انجام کار:
– ماست را با آب مخلوط کنید.
– پودر نمک و زیره را به ترکیب آب و دوغ اضافه کنید و خوب مواد را هم بزنید.
– این نوشیدنی را به صورت سرد بنوشید.
چند وقت یک بار میتوانید این روش درمانی را تکرار کنید؟در طول تابستان ۱ تا ۲ لیوان از این نوشیدنی را مصرف کنید.
دوغ چگونه چنین تاثیری دارد؟
از آنجا که آب مادهی اصلی این نوشیدنی طراوتبخش است میتواند بدن را خنک و هیدراته کند. این نوشیدنی همچنین حاوی پروبیوتیکها، پروتئینها، مواد معدنی و ویتامینها است که نیاز بدن را به این مواد دوباره تامین میکند.
۲. حمام سرد برای درمان گرمازدگی
مواد و وسایل لازم:
– آب سرد
– وان حمام
روش انجام این درمان:
– وان حمام را از آب سرد پر کنید و به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در آب غوطهور شوید.
چند وقت یک بار میتوانید این روش درمانی را تکرار کنید؟این روش یکی از روشهای درمانی کمکهای اولیه است و میتواند قبل از اینکه بیمار بتواند برای درمان به بیمارستان منتقل شود، مورد استفاده قرار بگیرد.
حمام کردن در آب سرد چگونه چنین تاثیری دارد؟
این درمان توسط متخصصان برای رفع مشکل گرمازدگی به علت انجام فعالیت زیاد در گرما توصیه میشود. آب سرد به پایین آوردن کل دمای بدن، که به علت گرمازدگی بالا رفتهاست، کمک میکند.
* نکتهی احتیاطی:
از آب یخ استفاده نکنید زیرا ممکن است دمای بدن شما به شدت کاهش پیدا کند و باعث بروز عوارض بدتری شود.
۳. طب چینی
مواد لازم:
– ۱ فنجان ماش خشک شده
– ۳ فنجان آب
روش انجام این درمان:
– دانههای ماش را بجوشانید و مایع بهدست آمده را صاف کنید.
– اجازه دهید محلوا بهدست آمده خنک شود و سپس آن را بنوشید.
چند وقت یک بار میتوانید این روش درمانی را تکرار کنید؟شما میتوانید این روش درمانی را هر زمانی که لازم بود، استفاده کنید.
دانههای ماش چگونه چنین تاثیری دارد؟
اگرچه ماش بومی هند است، اما درحالحاضر در سراسر جهان کشت میشود و اغلب در طب سنتی چینی (TCM) برای درمان گرمازدگی بدن استفاده میشود. جوشاندن دانههای ماش یک داروی مقوی میسازد که بدن را هیدراته میکند و همچنین دمای بدن را کاهش میدهد. چنین تاثیری به این دلیل است که ماش طبیعتی تب بر دارد. این نوشیدنی برای سم زدایی بدن نیز بسیار عالی است.
۴. روغنهای معطر برای درمان گرمازدگی
مواد لازم:
– ۲ تا ۳ قطره روغن نعناع فلفلی
– ۱ تا ۲ قطره روغن اسطوخودوس
– ۲ قاشق غذاخوری روغن زیتون یا روغن بادام
روش انجام کار:
۱. هر دو روغن معطر را با روغن یک حامل مخلوط کنید.
۲. این مخلوط روغن را در پشت گردن، روی پاها و داخل مچ دست خود ماساژ بدهید.
چند وقت یک بار میتوانید این روش درمانی را تکرار کنید؟هر زمانی که دمای بدن شروع به بالا رفتن میکند، میتوانید از این روش درمانی استفاده کنید.
روغنهای معطر چگونه چنین تاثیری دارند؟
روغن اسطوخدوس پوست آفتابسوخته و همچنین اعصاب را تسکین میدهد. روغن نعناع فلفلی اثر خنککننده بر بدن دارد و به کاهش دمای بدن کمک میکند.
۵. آب پیاز برای درمان گرمازدگی
مواد لازم:
– آب پیاز
– عسل
روش استفاده از این درمان:
دو روش برای استفاده از آب پیاز برای درمان گرمازدگی وجود دارد:
۱. پس از حملهی گرمازدگی، آب پیاز را پشت گوشها، کف پاها و روی قفسهی سینهتان بمالید. اجازه بدهید آب پیاز روی این نواحی بماند.
۲. بعد از این که علائم گرمازدگی از بین رفت، یک قاشق چایخوری از آب پیاز را با یک قاشق چایخوری عسل مخلوط کنید و ترکیب حاصل را بخورید.
چند وقت یک بار میتوانید این روش درمانی را تکرار کنید؟از آب پیاز در طول مدت گرمازدگی تنها یک بار استفاده کنید، در حالی که میتوانید مخلوط پیاز و عسل را دو بار در روز و به مدت چند روز پس از وقوع گرمازدگی مصرف کنید.
آب پیاز چگونه چنین تاثیری دارد؟
معروف است که آب پیاز علائم گرمازدگی را تسکین میدهد. با این حال، مکانیسم دقیق عملکرد آن معلوم نیست.
۶. آب تمبر هندی
مواد لازم:
– چند تکه تمبر هندی
– یک تا یک و نیم لیوان اب
– مقدار کمی شکر یا عسل
روش آماده کردن این دارو:
– به مدت چند دقیقه تمبر هندی را بجوشانید.
– این مایع را صاف کنید و شکر یا عسل را برای بهتر کردن طعمش به آن اضافه کنید.
– این ترکیب گیاهی را پس از آنکه خنک شد، بنوشید.
چند وقت یک بار میتوانید این روش درمانی را تکرار کنید؟به محض اینکه علائم شروع به پدیدار شدن میکنند، از این درمان استفاده کنید.
تمبر هندی چگونه چنین تاثیری دارد؟
معروف است که تمبر هندی بدن را خنک میکند در حالی که مواد مغذی ضروری و الکترولیتهایی که در اثر دهیدراته شدن بدن از بین رفتهاند، دوباره به بدن میرساند.
۷. آب گشنیز
مواد لازم:
– یک دسته گشنیز
– کمی شکر
روش تهیهی این دارو:
۱. گشنیز را با کمی آب داخل دستکاه مخلوطکن بریزید و آب آن را بگیرید.
۲. کمی شکر به آن اضافه کنید و خوب هم بزنید.
۳. نوشیدنی حاصل را به مدت چند دقیقه در یخچال قرار دهید تا خنک شود و سپس آن را بنوشید.
چند وقت یک بار میتوانید این روش درمانی را تکرار کنید؟یک لیوان از این نوشیدنی را در مدت وقوع گرمازدگی میل کنید.
آب گشنیز چگونه چنین تاثیری دارد؟
گشنیز تاثیر خنککننده روی بدن دارد. این سبزی گرمای بیش از حد بدن را از بین میبرد و کمکتان میکند از شر تهوع و استفراغ خلاص شوید.
۸. سرکه سیب
مواد لازم:
– یک لیوان آب سرد
– قاشق چایخوری سرکه سیب
روش انجام کار:
– سرکه را با آب مخلوط کنید و آن را بنوشید.
چند وقت یک بار میتوانید این روش درمانی را تکرار کنید؟اگر پس از پیادهروی زیر نور خورشید، احساس سرگیجه یا ضعف داشتید، این نوشیدنی را بنوشید.
سرکه سیب چگونه چنین تاثیری دارد؟
سرکه سیب حاوی مواد معدنی و ویتامین است که کمک میکنند تا به سرعت الکترولیتهای از دست رفته بدن دوباره تامین شوند.
۹. خمیر چوب صندل
مواد لازم:
– ۳ تا ۴ قاشق غذاخوری پودر چوب صندل
– آب
روش آماده کردن این داروی خانگی:
۱. با استفاده از پودر چوب صندل یک خمیر رقیق آماده کنید.
۲. خمیر آماده شده را روی پیشانی و قفسهی سینهتان استعمال کنید.
۳. اجازه بدهید خمیر به مدت یک ساعت یا بیشتر در این نواحی بماند.
اگر در خانه پودر چوب صندل نداشتید، از روغن چوب صندل نیز میتوانید استفاده کنید و آن را در مناطق ذکر شده در بالا استعمال کنید.
چند وقت یک بار میتوانید این روش درمانی را تکرار کنید؟یک بار استفاده از این خمیر علائم گرمازدگی را به شدت کاهش میدهد.
چوب صندل چگونه چنین تاثیری دارد؟
چوب صندل درجه حرارت بدن را با خواص خنککنندهای که دارد، پایین میآورد.
تهوع، ضعف، سرگیجه و افزایش دمای بدن در طول گرمازدگی، قطعا خوشایند نیست. در اسرع وقت آنها را با این داروها درمان کنید و در کوتاه مدت از شرشان خلاص شوید. هدف اصلی این داروها، خنک کردن بدن و برگرداندن آب و الکترولیتهای از دست رفته به بدن است. در ادامه چند نکته برای جلوگیری از گرمازدگی میبینید:
نکات و هشدارهایی برای جلوگیری از بروز گرمازدگی:
– هنگامی که در معرض نور خورشید قرار دارید، همیشه سر خود را با روسری، کلاه یا چتر بپوشانید.
– به مقدار فراوانی آب بنوشید، به خصوص در ماههای تابستان. آب سبب میشود که بدن هیدراته بماند و آن را خنک نگه میدارد. همیشه همراه خود یک بطری آب داشته باشید!
– لیموناد یا دوغ بنوشید تا از گرم شدن بیش از حد بدن جلوگیری کنید.
– در شرایط آب و هوایی گرم و مرطوب، لباسهای گشاد بپوشید.
– در روزهای گرم تابستان لباسهای رنگ روشن را انتخاب کنید زیرا گرمای کمتری را جذب میکنند.
– وقتی خارج از خانه و در معرض نور خورشید هستید، فشار زیادی به خودتان وارد نکنید. یک برنامهی زمانی ساده برای حفظ انرژی خود داشته باشید و در طول تمرین یا بازی در فضای باز بدنتان را هیدراته نگه دارید.
– ۶ تا ۸ ساعت در روز بخوابید و رژیم غذایی متعادل و سالمی داشته باشید. به این ترتیب اطمینان حاصل خواهید کرد که بدنتان به خوبی استراحت میکند و دارای مقدار مناسبی از ویتامینها، مواد معدنی و پروتئین برای عملکرد درست خود است.