اماکن دیدنی ایران

دامغان همچنان به امامزاده ایلخانی‌اش بی‌توجه است


چارتر

ساخت آشپزخانه در حریم امامزاده جعفر (ع) در شهر دامغانِ سمنان با وجود مخالفتِ میراثی‌ها، به تجهیز کارگاه رسیده و تاسیساتِ آن در حال اضافه شدن است. یعنی آن‌قدر این کار برای متولیان امامزاده اهمیت دارد که سه اثر تاریخی شهر باستانی دامغان پشیزی برای‌شان ارزش ندارد و پیگیری‌های میراث‌فرهنگی از طرف مسئولان شهری استان نیز پشت گوش انداخته شد!

ایسنا: داستانِ ساخت این آشپزخانه از حدود ۱۵ ماه پیش آغاز شد، وقتی متولیان امامزاده جعفر (ع) در شهر دامغان که قدمت‌اش به دوره‌ی ایلخانی می‌رسد و از قضا در فاصله‌ی چند متری و بقعه چهل دختران و کاروانسرای شاه عباسی شهر دامغان قرار دارد، به این نتیجه رسیدند که برای این امامزاده نیاز به فضاهای خدماتی مانند نمازخانه بزرگ‌تر، سرویس‌های بهداشتی، آشپزخانه‌ای کوچک، خانه سرایدار و چند مغازه دارند.

آن‌ها براساس مصوبات میراث فرهنگی موظف بودند تا برای هر اقدامی که قصد انجامش را در حریم بناهای تاریخی دارند، به این سازمان اطلاع دهند. اداره اوقاف استان، با پیشنهادِ طرحی به میراث فرهنگی قصدش را اعلام کرد، آن با بررسی در شورای فنی میراث‌فرهنگی استان به کمیته فنی سازمان میراث‌فرهنگی در تهران فرستاده شد که در آن کمیته رد شد.

با مذاکره‌ی شهرداری و اوقاف استان، شهرداری اعلام می‌کند که پول اجرایی شدن طرح را پرداخت می‌کند، علی‌رضا انیسی – کارشناس پیشکسوت میراث‌فرهنگی – با شهرداری وارد مذاکره می‌شود تا طرح بر اساس ضوابط میراث فرهنگی اجرایی شود و آن طرح مصوبه‌ی کمیته فنی تهران را گرفت.

اما در این میان وقتی طرح هنوز در میراث فرهنگی بررسی نشده بود چه برسد به تائید، کارِ گودبرداری را شروع کردند و اردیبهشت ۹۸ زمانی که طرح به صورت نهایی تصویب شد، آن‌ها آرماتور بندی و بتون‌ریزی و احداث تأسیسات را آغاز کردند!

دامغان

این تصویر متعلق به یک شنبه ۱۹ خرداد است

اکنون براساس آن‌چه که شهرداری سمنان به میراث فرهنگی اعلام کرده، طرحِ در حال احداثِ متولیانِ امامزاده، فعلاً یک سالنِ غذاخوری با حدودِ هزار متر است که کلِ طرحِ آن دو طبقه در زیر زمین و یک طبقه روی زمین را شامل می‌شود، در واقع پروانه‌ی صادر شده از شهرداری، در شرایطی که میراث فرهنگی آن را ندیده و تائید نکرده، یک عمل خلاف است.

از سوی دیگر با توجه به گودبرداری عمیق انجام شده در حریمِ این سه بنای تاریخی، که نشان می‌دهد پروژه در دست اقدام بیش از یک طبقه زیرِ زمین است، شهرداری منطقه، درخواست توقف عملیات را می‌دهد که با توجه به احداث بنا و مغایرت آن با پروانه‌ی ساخت، کار باید متوقف شود، اما اتفاقی رخ نمی‌دهد و از سوی دیگر قرار است یک طبقه روی زمین ساخته شود.

این در حالی است که شهرداری حتی توقف عملیات را به دلیل ارتفاع ۹ متری گودبرداری اعلام می‌کند نه شکایت‌های میراث‌فرهنگی از نداشتن مجوزِ طرحِ این منطقه‌ی تاریخی در منطقه‌ای که به گفته‌ی برخی کارشناسان حتی امکان وجود لایه‌های تاریخی و فرهنگی در این منطقه‌ی ایلخانی وجود دارد.

شکایت کرده‌ایم / قرار است کار براساس پروسه کارشناسی پیش برود

مصطفی یغمائیان – معاون میراث‌فرهنگی اداره کل میراث‌فرهنگی استان سمنان – در گفت‌وگو با ایسنا می‌گوید: متأسفانه پروژه توسط متولیان امامزاده همچنان ادامه دارد و تا کنون حتی تجهیز کارگاه صورت گرفته و تأسیسات نیز به آن اضافه شده است، با وجود این‌که شهرداری دامغان در نامه‌ای رسمی اعلام کرده که ادامه عملیات و پروانه ساختمانی خلاف است، اما اوقافِ استان همچنان کار پروژه را جلو می‌برد.

او با بیان این‌که ساخت‌وساز از اوایل سال گذشته در محدوده‌ی این امامزاده‌ی تاریخی آغاز شده است، می‌گوید: ما از این کار شکایت کرده‌ایم و از نظر اداری نیز در سیستم اداری از کانال استانداری سمنان در حال پیگیری آن هستیم و در حال رایزنی‌های برای جلوگیری از کار هستیم.

وی با اشاره به برگزاری جلسه‌ی هادی احمدی – مدیرکل محوطه‌ها و بناهای تاریخی – با فرمانداری در حدود ۱۰ روز گذشته، اظهار می‌کند: بر اساس آن جلسه قول توقف کار را داده بودند و حتی بر اساس پیگیری‌ها قرار بود طرح را از مسیر قانونی در محدوده‌ی حریم و بر اساس ضوابط اجرایی کنیم، حتی قرار است طرح را با همان مشاوری که خود شهرداری قرارداد امضا کرده، انجام دهیم. حتی برای این طرح توضیحات لازمِ شورای فنی در سازمان میراث فرهنگی نیز گرفته شده است.

او با تاکید بر این‌که قرار است مشاور طرح را بررسی کند تا آن در داخل چهارچوب باشد، ادامه می‌دهد: می‌توان بر اساس آن طرح مصوب شده کار را انجام داد، تغییرات هر چه که باشد، در نهایت پروسه کارشناسی آن اتفاقی است که اکنون قابل پیش‌بینی نیست. با این وجود از طریق دستگاه قضا و سیستم اداری با استانداری سمنان نیز نامه نگاری انجام شده و شهرداری اعلام کرده که کارگاه تعطیل است.

دامغان
وقتی در حال کار بودند طرح را برای تصویب به میراث‌فرهنگی ارائه ندادند

علی‌رضا انیسی – پیشکسوت میراث‌فرهنگی و مشاور طرح – نیز در گفت‌وگو با ایسنا اعلام می‌کند: متولیان امامزاده از اداره میراث دامغان برای گودبرداری و خاکبرداری مجوز گرفته‌اند، حتی گودبرداری نیز با نظر اداره میراث‌فرهنگی دامغان در ابتدای سال ۹۷ انجام شده و چند ماهی نیز طول کشیده است.

او با بیان این‌که قرار بوده طرحی که تهیه کرده توسط شهرداری در آن منطقه‌ی تاریخی اجرایی شود، ادامه می‌دهد: اما ظاهراً آن‌ها کارهای دیگری را طراحی کرده و در حال اجرایی کردنش هستند. بر اساس صحبت‌های انجام شده نیز قرار شده تا بار دیگر تهیه و تکمیل این طرح به من ارجاع شود، تا در کمیته فنی سازمان میراث فرهنگی نیز بررسی نهایی انجام شود.

وی با بیان این‌که در طرح اولیه، درخواست یکسری فضاهای خدماتی مانند نمازخانه، سرویس‌های بهداشتی، آشپزخانه کوچک، خانه سرایدار و چند مغازه است، ادامه می‌دهد: با درخواست آن‌ها طرح اولیه نیز تهیه شد، آن‌ها به دنبال این بودند تا یک سالن غذاخوری در پایین داشته باشند، چون این اتفاق در دامغان مرسوم است که همه فضاهای امامزاده‌ای، جایی مانند خیریه که نذرهای خود را آن‌جا بدهند، دارند.

او با بیان این‌که طرح تصویب شده، اکنون در منتهی‌الیه غربی امامزاده در حال اجرایی شدن است، ادامه می‌دهد: وقتی در حال انجام کار خود بودند، طرح خود را برای تصویب ارائه ندادند، این یعنی تخلف انجام شده است، چون باید از سازمان میراث‌فرهنگی مجوز می‌گرفتند.

انیسی می‌گوید: قرار است صحبت شود تا طرح را دوباره تهیه شده و در شورای فنی سازمان ارائه شود و اگر با ضوابط همخوانی داشت، تهیه و اجرایی شود.

اما این نکته را نیز نباید فراموش کرد که به واسطه‌ی قدمتِ ایلخانی امامزاده جعفر از یک سو و از سمتِ دیگر براساس مستندات تاریخی که معمولاً در اطراف امامزاده‌ها در شهرها و روستاها، قبرستان‌ها احداث می‌شدند و معمولاً در گذشته همراه با اموات کالاهای با ارزشی دفن می‌شدند و همچنان عملیات ادامه دارد و کارگاه نه تنها با وجود این مخالفت‌ها جمع‌آوری نشده، بلکه کارگاه نیز تجهیز شده و کار ادامه دارد…