اماکن دیدنی ایران

چه کسی اول به «کی۲» می‌رسد؛ یک توریست یا یک کوهنورد؟

ایسنا: از هر پنج نفر که از این کوه بالا رفته، یک نفر کشته شده است. حالا در زمستان ۲۰۲۱ این کوه «وحشی» شاهد رقابت نفسگیر توریست‌ها و کوهنوردان حرفه‌ای است.«از دسامبر گذشته، فعالیت چهار گروه کوهنوردی را که برای صعود زمستانی و پرخطر در کی۲ تلاش می‌کنند تعقیب می‌کنم. قله کی۲ در پاکستان، با ارتفاع ۸۶۱۱ متر از سطح دریا، دومین کوه مرتفع جهان بعد از اورست است و تنها ۸۰۰۰ متری از ۱۴ قله بالای ۸۰۰۰ متر است که با وجود تلاش‌های متعدد کوهنوردان، هنوز در فصل زمستان صعود نشده است!

کی۲ جزو پرمخاطره‌ترین کوه‌ها از لحاظ تعداد کشته‌شدگان در راه رسیدن به قله است که به «کوه وحشی» ملقب شده؛ از هر پنج کوهنورد، یک نفر آن‌جا ناپدید شده است.

اخبار کوهنوردی جهان همواره توجه خاصی به دو منطقه کوهنوردی داشته: «هیمالیا» و «قره قورم». جمعاً پنج کوه ۸۰۰۰ متری در منطقه قره قورم قرار گرفته‌اند و کی۲ بلندترین و خطرناکترین آن‌هاست.»

ماجرای صعود و رقابت نفس‌گیری را که هم‌اکنون در کی ۲ درحال وقوع است بابک کیانپور ـ راهنمای گردشگری، کوهستان و مربی سنگنوردی ـ از مجله اسمیسونیان (Smithsonian Magazine) به این شرح ترجمه و تنظیم کرده است: «کمتر از دو هفته است که به سال ۲۰۲۱ وارد شده‌ایم و درحال حاضر بیش از ۷۰ کوهنورد با ملیت‌های مختلف برای صعود کی۲ در این فصل اعزام شده‌اند از جمله اسپانیا، ایسلند، آمریکا و نپال. چند کوهنورد برجسته و مطرح دنیا در این تیم‌ها حضور دارند، مانند شرپا «مینگما ژیالج» (Mingma Gyalje Sherpa) که به همراه دو شرپای دیگر تیم سه‌نفره‌ای را تشکیل داده‌اند. شرپا ژیالج، اولین کوهنورد نپالی است که هر ۱۴ تا ۸۰۰۰ متری دنیا را صعود کرده است.

تیم دوم از ایسلند شامل جان اسنوری سیگورجانسون (John Snorri Sigurjonsson)، یک کوهنورد حرفه‌ای که به اتفاق یک پدر و پسر پاکستانی تیم مستقلی را تشکیل داده‌اند. کوهنورد ایسلندی که زمستان گذشته به منطقه آمده بود و ناکام ماند، این بار به اتفاق یک پدر و پسر پاکستانی، محمدعلی و پسرش سجادعلی تیم مستقلی را تشکل داده و شانس خود را دوباره می‌آزماید.

اما در تیم سوم که برای پیروزی بر کی۲ شانس بیشتری دارد، نام کوهنورد سرشناس و خارق‌العاده نپالی «نیرمال پورجا» (Nirmal “Nims” Purja) جلب توجه می‌کند. او کسی است که سال گذشته، تمام ۱۴ کوه ۸۰۰۰ متری دنیا را در مدت زمان باورنکردنی شش ماه و شش روز درنوردید و حیرت همگان را سخت برانگیخت. تیم او شامل شش شرپا و یک توریست-کوهنورد انگلیسی به نام آندریانا براون لی است. آندریانا کوهنورد ۱۹ ساله است که هدفش صرفاً رسیدن به قله نیست، بلکه حضور در این تیم و مشارکت تا میانه راه برایش انگیزه‌بخش است.

تیم چهارم و آخر که برای صعود زمستانی کی۲ به منطقه قره قورم آمده، یک گروه بزرگ کوهنوردیـ تجاری است از آژانس سِوِن سامیتس تِرِک یا «کوهپیمایی چکاد ۷ قاره». بیش از ۵۰ نفر در این تیم حضور دارند که ۲۷ توریست-کوهنورد و تقریباً همین تعداد شرپا و راهنمای کوه را شامل می‌شود. حضور این تعداد زیاد به طور همزمان در قالب یک گروه تجاری-کوهنوردی، بخصوص که «مشتریان» از لحاظ تجربه و سابقه کوهنوردی با یکدیگر همسطح نیستند، جامعه کوهنوردی را نگران کرده است. این‌گونه اعزام کوهنورد تجربه تلخ و مرگبار سال ۱۹۹۶ برای صعود اورست را یادآور می‌شود که در آن هشت کوهنورد کشته شدند.

هر یک از این توریست-کوهنوردها از ۳۵ تا ۴۵ هزار دلار پول پرداخت کرده‌اند. معمولاً در این قبیل برنامه‌های تجاری-کوهنوردی، شرپاها راه را هموار می‌کنند تا توریست‌ها فارغ از فعالیت‌هایی مثل برقراری چادرها، آشپزی، بالا بردن وسایل فنی و نصب طناب‌های ثابت، بر هدف‌شان یعنی صعود به قله کی ۲ متمرکز باشند.

در میان اعضایی که پول پرداخت کرده‌اند نام مطرح کالین او بردلی (Colin O’Brady) که ورزشکار رشته سه‌گانه آمریکایی است و مدتی است به صعودهایی ماجراجویانه روی آورده به چشم می‌خورد. او به خاطر دستیابی‌های اغراق‌آمیزش مورد سرزنش است. همچنین ورزشکار صاحب مدال دو و میدانی لهستانی مگدنلا گُرزوفسکا (Magdanela Gorzkowska) در این تیم است.

تمام تیم‌های نام‌برده اواخر دسامبر یعنی حدود دو هفته قبل در ارتفاع ۵۳۸۰ متری بیس کمپ مستقر شده و طی هفته اول به طناب ثابت‌گذاری و انجام عمل چرخشی برای هم‌هوایی پرداخته‌اند. این چرخش که صعود، توقف و فرودِ متوالی است، ابتدا کوهنوردان مقداری صعود کرده و بعد  از یکی دو روز استراحت در آن ارتفاع، به پایین بازگشته و این روش را تا حمله نهایی به قله ادامه می‌دهند. برای مثال در این برنامه تا ارتفاع حدود ۶۵۵۰ متر صعود کرده و بعد از طی زمان استراحت، پایین آمده و در ارتفاعی که از نقطه اولیه بالاتر است مستقر می‌شوند. این «چرخش» سبب می‌شود بدن آن‌ها «هم‌هوا شده» تا برای صعود نهایی در روزهای آینده آمادگی پیدا کنند.

هفته پیش، طناب ثابت‌گذاری تا ارتفاع ۷۷۷۵ متر توسط شرپاها با هدایت نیرمال پورجا انجام گرفت و کمپ ۳ آن‌جا برقرار شد. این نقطه را می‌توان نیمه راه تا قله از بیس کمپ فرض کرد.

درحال حاضر، بادهای سهمگین و برودت منفی ۵۰ درجه، کوهنوردان را ناچار به استراحت و توقف در بیس کمپ کرده است و به محض این‌که شرایط جوی تغییر کند، پیش‌بینی شده است به زودی حوالی ۱۴ ژانویه (۲۵ دی)، کوهنوردان برای پیش‌روی به سوی قله تلاش کنند. در روزهای آینده منتظر شنیدن اخبار جدید از اولین صعود زمستانی به کی۲ که «کوه وحشی» لقب گرفته است، هستیم؛ چرا که معلوم نیست چه کسانی اول به این موفقیت دست پیدا می‌کنند؛ کوهنوردان حرفه‌ای مانند نیرمال پورجا و یا توریست‌هایی که پول پرداخت کرده‌اند؟»