رییس انجمن « همازور » زرتشتیان یزد روز دوشنبه به ایرنا گفت: آیین آذرگان از مراسمهای ماهانه زرتشتیان است که روز نهم هر ماه زرتشتی که “آذر” یا “اَتر” نام دارد و روز آذر و ماه آذر با هم برابر می شود برگزار می شود.

“منوچهر ارغوانی” افزود: آذر، ایزد ِویژه همه آتش هاست و از احترام ویژه ای نسبت به سایر آخشیج ها (عناصر) برخوردار می باشد و «جشن آذرگان» جشنی دیگر از جشن های آتش در گرامیداشت این آخشیج و ایزد منسوب به آن است.

به گفته وی مردم این روز را با شادی و شادمانی و پایکوبی و نیایش و فرآوری خوراک های ویژه و «آفرینگان خوانی» برگزار می کنند.

ارغوانی ادامه داد: نزد ایرانیان، آذرگان از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و همچون نوروز و مهرگان بر آن ارج می نهاده اند؛ در این روز آتشکده ها  را آراسته  و مراسم ویژه ای برگزار می کردند.

وی گفت: نظافت و پاکیزگی، از جمله ستردن موی و چیدن ناخن در این روز نیک بود و معتقد بودند در این روز مشاوره و رایزنی درباره امور و دشواری ها به نتیجه مطلوب می انجامد.

وی اظهار داشت: از آنجا که آتش، بهترین و کارسازترین کیا پاک کننده و همچنین گرما زا است، ایرانیان باستان آن را نماد پاکی و روشنایی می‌دانستند و از این رو نیاکان ما آتش را به نمایندگی “پاکی و روشنایی روان” همچون درفشی در آتشکده‌ها نگه می‌داشتند و هرگز آتش پرست نبوده‌اند اما برخی از روی رشک و کینه و برخی بدون بررسی و ناآگاهانه، سالیان دراز به نیاکان ما انگ آتش پرستی زده‌اند.

رییس انجمن همازور اضافه کرد: نماد روشنایی در دیگر کیش‌ها از همین نماد آتش و روشنایی اهورایی زرتشت گرفته شده است، همانند روشن کردن شَماله (شمع) در نیایشگاه‌های دیگر دین‌ها، که بازتاب و برگرفته از همین آتش آتشکده‌های ایرانی است.

 در تقویم ایران باستان هر ماه ۳۰ روز بود و زرتشتیان همچنان آیین های خود را بر اساس آن برگزار می کنند، هر یک از روزهای ماه با عنوان مشخصی نامگذاری شده که نام ۱۲ روز از ماه با نام ماه های سال مشابه است.
آیین های ماهانه در تقویم کهن زرتشتی زمانی برگزار می شود که نام روز و ماه با یکدیگر مطابق باشد.

در باور نیاکان زرتشتی، چهار عنصر اصلی شامل آب، هوا، خاک و آتش تشکیل دهنده گیتی است که سبب تداوم حیات موجودات و ارجمند هستند و باید آنها را پاک نگه داشت و در پاسداشت آنها کوشید.
آنان برای یادآوری این نکته جشن هایی را در طی سال برای گرامیداشت هر کدام از این چهار عنصر برگزار می کردند که همچنان ادامه داد.

استان یزد حدود ۶ هزار زرتشتی دارد که در شهرهای یزد، اردکان و تفت زندگی می کنند.