بسیاری از روستاهای ایران به دلیل محرومیت و دور بودن از مراکز شهری ناشناخته مانده‌اند. روستای قلعه‌نو در حوالی زابل از این دسته است که با وجود محوطه باستانی «دهانه غلامان» برای بسیاری ناشناخته است.
توریسم آنلاین: این شهر در واقع بقایای شهری بزرگ از زمان هخامنشیان است و از نقاط گوناگون دارای اهمیت است زیرا تنها شهر خشت و گلی روزگار هخامنشیان است که بر خلاف سایر شهرهای این دوره نشانگر زندگی پادشاهان و کاخ‌های آن دوره است.
تاریخچه و معماری روستای قلعه نو
روستای «قلعه‌نو» با قدمت یک‌هزار و ۲۰۰ سال، یادآور کهن معماری تاریخی ایران‌زمین است. قلعه‌نو تنها روستایی در سیستان و بلوچستان است که صد درصد معماری منازل آن قدیمی و از خشت و گل ساخته شده و همان سبک ویژگی خود را حفظ کرده است.
معماری در سیستان برگرفته از شرایط اقلیمی این منطقه است، به‌طوری که اغلب منازل آن از مصالح سنتی شامل آب، گل و خشت ساخته شده و امروزه نیز تنها در ساخت منازل ۴۰ درصد از روستاهای سیستان این سبک معماری استفاده می‌شود. این در حالی است که روستاییان قلعه‌نو در ساخت منازل خود صد درصد این سبک معماری حفظ کرده‌اند.
در سقف منازل دریچه‌هایی به نام «کولک» یا بادگیر و در دیواره آن «سورک» دریچ ای شبیه حرف «E» انگلیسی تعبیه شده که سبب ورود هوای سرد و کوران آن می‌شود، به گونه ای که باد از سقف وارد و از سورک خارج می‌شود.
مقاومت این نوع منازل به دلیل زلزله‌خیز نبودن منطقه سیستان به ۱۲۰۰ سال نیز می‌رسد. وجود دریاچه هامون و رودهای متعدد در این منطقه موجب بالا آمدن زه‌آب می‌شود که در قدیم برای جلوگیری از ورود رطوبت در پی دیوار منازل از نوعی سیخ بوته به نام «کرته» استفاده می‌کردند که مانع نفوذ رطوبت می‌شود. این روستا مربوط به اواخر دوره قاجار و اوایل پهلوی است. روستای «قلعه کهنه» نیز در نزدیکی قلعه‌نو قرار دارد و به سبب متروکه شدن ساکنان آن به روستای قلعه‌نو کوچ کرده‌اند.
همانند سایر روستاهای این منطقه، جمعیت این روستا نیز در چند سال اخیر دچار نوسانات زیادی بوده و خشکسالی‌های اخیر از جمعیت آن کاسته، همچنین جوانان روستا نیز گرایش به شهرنشینی پیدا کرده‌اند.
