اخبار گردشگری

ایران در هیچ کشوری «دفتر اطلاع رسانی گردشگری» ندارد

«تمام دفاتر اطلاع رسانی گردشگری ایران در خارج از کشور تعطیل شده اند و دیگر نباید با تابلوی نماینده ایران در خارج از کشور فعالیت کنند.»

این اخطار عبادرضا اسلامی ـ مدیر گردشگری و صنایع دستی کانون جهانگردی و اتومبیلرانی ـ به اشخاصی است که با عنوان نماینده دفتر اطلاع رسانی گردشگری ایران، چهار سال گذشته در خارج از کشور با مجوز سازمان وقت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فعالیت می کردند اما از ابتدای امسال، مجوزشان دیگر تمدید نشده و فعالیت شان با این عنوان، متوقف شده است.

ایران از سال ۱۳۹۴ تا اوایل امسال (طبق اطلاعات منتشر شده در وب سایت کانون جهانگردی و اتومبیلرانی) در کشورهای ژاپن (توکیو)، اسپانیا (مادرید)، ایتالیا (میلان)، چین (شانگهای)، چین (گوانجو)، چین (پکن)، چین (هنگ کنگ)، آذربایجان (باکو)، عراق (سلیمانیه)، کره جنوبی (سئول)، هلند (لاهه)، عمان (مسقط)، آلمان (برلین)، آلمان (مونیخ)، فرانسه (پاریس) و انگلستان (بیرمنگهام) نمایندگی اطلاع رسانی گردشگری داشت. مجوز و گواهی نامه این دفاتر که از سوی سازمان وقت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری صادر شده بود تا ۳۰ فروردین ماه سال ۱۳۹۸ معتبر بود. اوایل امسال معاون گردشگری با اعلام نارضایتی نسبت به عملکرد این دفاتر، احکام آن ها را دیگر تمدید نکرد. از بین این نمایندگی ها فقط مجوز دفتر اطلاع رسانی گردشگری ایران در شهر پکن چین تا ۲۳ دی ماه سال ۱۳۹۸ اعتبار داشت که اینک مجوز آن منقضی شده است.

با این حساب، ایران فعلا با عنوان «دفتر اطلاع رسانی گردشگری» نماینده ای در خارج از کشور ندارد. هرچند ممکن است وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، بهره گیری از ظرفیت سفارتخانه ها و رایزنی های فرهنگی در خارج از کشور را در توجیه خلاء اطلاع رسانی و تبلیغات گردشگری مطرح کند اما واضح است که ماموریت این نمایندگی ها متفاوت از نیاز گردشگری تعریف شده است و دستور عمل خاصی برای نمایندگی های سیاسی و فرهنگی ایران در خارج از کشور با موضوع گردشگری به صورت رسمی و ماموریتی تحت یک حکم، مشخص نشده است.

با این همه، عبادرضا اسلامی ـ مدیر گردشگری و صنایع دستی کانون جهانگردی و اتومبیلرانی ـ نیز پروژه نمایندگی های اطلاع رسانی گردشگری در خارج از کشور را متوقف شده و یا منتفی ندانست و اظهار کرد: وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تصمیم بر بازنگری و اصلاح شیوه نامه دفاتر اطلاع رسانی گردشگری دارد. 

او توضیح داد: از نظر وزارتخانه تکلیف روشن است، قرار شد شیوه نامه اصلاح شود و مجددا در دستور کار قرار گیرد. علاوه بر این کانون جهانگردی و اتومبیلرانی بنا بر اساسنامه اش در این حوزه وظایف مشخص شده ای دارد؛ هم می تواند به نمایندگی ها مجوز بدهد و هم می تواند آن را فاقد اعتبار کند. این یکی از بندهای صریح اساسنامه کانون است. ما دو مدل در ارتباط با دفاتر اطلاع رسانی گردشگری پیش بینی کرده ایم که تا چند ماه آینده هیات مدیره کانون درباره آن تصمیم می گیرد.

مدیر گردشگری و صنایع دستی کانون جهانگردی و اتومبیلرانی ادامه داد: به نظر می رسد وزارتخانه به راه اندازی دوباره دفاتر اطلاع رسانی گردشگری با شکل جدید اعتقاد دارد و فکر می کنم آن ها دوباره راه اندازی شوند. اصلاحات جدی تری اتفاق خواهد افتاد. نمایندگی های قبلی موضوع اطلاع رسانی گردشگری را پیگیری می کردند درحالی که درباره تامین منابع اعتباری و درآمدی آن ها پیش بینی نشده بود و وظایفشان هم با جزئیات و دقیق مشخص نبود، اما در بازنگری و اصلاحات اساسنامه، این پیش بینی ها لحاظ می شود.

اسلامی در پاسخ به این سوال که آیا وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و کانون جهانگردی و اتومبیلرانی به طور موازی درحال اصلاح و بازنگری اساسنامه دفاتر اطلاع رسانی گردشگری هستند؟ گفت: دبیرخانه ی این دفاتر اطلاع رسانی در کانون بوده و روی تجربه ای که دارد، به وزارتخانه پیشنهادهایی می دهد. ما این دبیرخانه را تحویل می دهیم تا اصلاحاتشان را اعمال کنند.

وی ادامه داد: پیشنهاد و ایده جدی کانون جهانگردی و اتومبیلرانی برای اصلاح جریان قبلی، راه اندازی «افیس توریسم» است تا عملکرد فعال تری در این حوزه داشته باشند و منابع هزینه ای و درآمدی آن ها نیز مشخص باشد.

اسلامی در پاسخ به این پرسش که با توجه به پایان اعتبار مجوزهای دفاتر اطلاع رسانی گردشگری در خارج از کشور، آیا نظارتی می شود که آن ها با این عنوان فعالیتی نداشته باشند، چرا که بررسی ها نشان می دهد برخی از این نمایندگی ها کماکان با این عنوان و زیر تابلوی ایران به فعالیت پیشین خود ادامه می دهد و به عنوان سفیر گردشگری ایران شناخته می شوند، گفت: ما به همه سفارتخانه ها و نمایندگی ها که قبلا از این عناوین بهره می بردند نامه زده ایم که فعلا حق استفاده از این آرم و لوگو را ندارند تا دستورالعمل جدید ابلاغ شود. فکر نمی کنم موردی باشد که تخلف کند. البته فرصت می خواهیم که این مساله را بیشتر بررسی کنیم. هرچند در بررسی های اولیه نیز مشاهده کردیم که این عنوان در برخی سایت ها هنوز وجود دارد، تذکر هم داده شده است و دوباره به آن ها اعلام می شود.

نمایندگی های اطلاع رسانی گردشگری ایران با هدف اطلاع رسانی، تبلیغات، بازاریابی و جذب سرمایه گذار از سال ۱۳۹۴ در خارج از ایران فعالیت خود را آغاز کردند. در آن سال سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با هماهنگی و همکاری کانون جهانگردی و اتومبیلرانی به ۹ ایرانی مقیم خارج از کشور مجوز داد تا در اسپانیا، ایتالیا، ژاپن، سوئیس، سنگاپور، چین، مالزی و عمان دفتر اطلاع رسانی گردشگری راه اندازی کنند.

با این وجود یک سال بعد، بدون هیچ توضیحی نمایندگان اطلاع رسانی گردشگری ایران در کشورهای سوئیس، مالزی، سنگاپور و ایتالیا خلع مسؤولیت شدند.

شرایط احراز هویت این نمایندگی ها از سوی کانون جهانگردی و اتومبیلرانی این گونه اعلام شده بود: «احراز صلاحیت های عمومی لازم و استعلام عدم سوء پیشینه از مراجع ذیصلاح، اقامت در کشور هدف، دارا بودن یا ثبت شرکت، مؤسسه یا نمایندگی با مجوز رسمی فعالیت در حوزه گردشگری از مراجع رسمی کشور هدف، برخورداری از توانایی مکالمه و مکاتبه به زبان فارسی یا زبان کشور هدف و یا در استخدام داشتن فردی مسلط به مکالمه، مکاتبه و مذاکره به زبان فارسی در محل نمایندگی و سابقه حداقل ۵ سال تجربه و فعالیت در حوزه گردشگری کشور هدف. »

بودجه و منابع مالی حمایتی از دفاتر اطلاع رسانی گردشگری در خارج از کشور مشخص نبود و به طور معمول این نمایندگی ها با سرمایه های شخصی وارد عمل شدند. بیشتر آن ها افرادی بودند که در کشور هدف فعالیت های گردشگری داشتند، در نتیجه اعتبار دولت ایران به فعالیت های آن ها، سطحی کلان و وجهه ای رسمی می بخشید. برخی از این دفاتر در مقطعی حتی خود را سفیر و نماینده گردشگری ایران معرفی می کردند.

دفاتر اطلاع رسانی گردشگری، ایده ای بود که در دوره ی ریاست اسفندیار رحیم مشایی در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و زمانی که محمدشریف ملک زاده معاون گردشگری بود، مطرح شد. ایدئولوژی اولیه ملک زاده راه اندازی این دفاتر در ۲۰ کشور بود. او در مقطعی از راه اندازی این نمایندگی ها در کشورهای عمان، کویت، سوئد، ایتالیا، لیبی و ترکیه خبر داد. ابهام هایی درباره فعالیت نمایندگی های آن دوره مطرح بود، اما هرگز به آن ها پاسخی داده نشد. در دوره جدید با گذشت چهار سال از عمر دفاتر اطلاع رسانی گردشگری، سازمان وقت میراث فرهنگی و گردشگری بدون ارائه گزارشی عمومی از عملکرد و فعالیت این نمایندگی ها، صرفا با بیان نارضایتی کلی، توقف فعالیت این دفاتر را اعلام کرد.

« دنیای سفر » این نوشته را از «
ایسنا » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.