اخبار گردشگری

گنبد سبز زواره؛ بنای فراموش شده هزار ساله

تهران گنبد سبز زواره سومین بنای آجری سلجوقی پس از مسجد پامنار و مسجد جامع این شهر بوده که در محدوده قبرستان قدیمی و حاشیه شهر واقع شده است.

محسن هادی طحان زواره یک فعال میراث فرهنگی با اشاره به این که گنبد سبز زواره، محل دفن ابونصر احمد علی ازواری از عرفای اوایل قرن ششم و بانی مسجد جامع زواره(اولین مسجد چهار ایوانی ایران) بوده است، گفت: اگرچه عده ای معتقدند که کسی در این محل دفن نیست، اما به هرحال بانی ، این بنا را پس از ساخت مسجد جامع زواره به عنوان مقبره خویش ساخته است.

علت نامگذاری این بنا به گنبد سبز این است که کتیبه بیرونی و دور گنبد در گذشته دارای آجرهایی با لعاب سبز بوده که به مرور زمان بعلت فرسایش کم کم از بنا جدا و از آنها در تزیین گنبد قدیمی امامزاده یحیی (ع) استفاده شده بود.
این فعال میراث فرهنگی تصریح کرد: به گفته آقای موذنی خادم مسجد تاریخی جامع زواره یکی از ویژگی های خاص این بنا این است که دقیقا در راستای گنبد مسجد جامع احداث شده است، به طوری که از داخل، بافت تاریخی این دو گنبد روبروی همدیگر قرار دارد.

به گفته وی، بنای آجری سلجوقی گنبد سبز زواره که مقبره بانی اولین مسجد چهار ایوانی کشور است، جز میراث ملی کشور به ثبت رسیده است و خوشبختانه در دهه اخیر مرمت شد.

متاسفانه بازدید از این بنای هزار ساله در برنامه گردشگران نیست و تاکنون برای این بنا برنامه بازدیدی وجود نداشته و حتی محوطه سازی و نیز مسیر بازدیدی هم ایجاد نشده است و درب این گنبد تاریخی کشور همچنان بسته بوده و در سکوتی تاریخی فرو رفته است.

مطلب مهمتر از آن این است که در گذشته ای نه چندان دور روبروی گنبد سبز، مصلی زواره بود و این مکان محل برگزاری نماز عید فطر و قربان بوده است.
 وی خاطرنشان کرد: به یاد دارم که روز عید فطر مردم از روبروی قبرستان زواره و حتی جلوتر کفش ها و گیوه ها رو در می آوردند و با پای برهنه به سمت مصلی می رفتند و به این کار افتخار می کردند، چرا که نهایت خضوع و خشوع در عبادت پروردگار بود.

هادی طحان ادامه داد: ضرب المثلی در زواره رایج بود که اگر کسی جایی دیگر هم پا برهنه بود، به شوخی می گفتند “مصلی می روی؟”. در این مصلی نه خبری از سجاده و فرش زیرانداز بود و نه بلندگو و وسایل خنک کننده، چرا که زیرانداز خاک ، سجدگاه خاک و منبر هم از خاک بود.

به گفته وی، منبری با خشت و گل از قدیم بجا مانده بود که امام جماعت بر روی آن می نشست و خطبه های نماز عید را می خواند. روبروی گنبد در گذشته دور چاه آبی ، جهت وضو گرفتن و شرب بود و باغچه و چند درخت نیز مجموعه مصلی را تشکیل می دادند که تا چند سال پیش هنوز شیر آب و باغچه و درخت ها وجود داشت.

این اواخر برای رفاه مردم قسمت مصلی را ماسه بادی(بادآور) ریخته بودند و به مرور مصلی نماز عید به آسفالت کنار ورزشگاه (خیابان) منتقل و مصلی قدیمی زواره به فراموشی سپرده شد.

وی اظهار امیدواری کرد با همکاری میراث فرهنگی و شهرداری زواره و با بهسازی و ایجاد محوطه در اطراف این بنای با ارزش کشور، محلی برای بازدید توریست ایجاد شده و یکی از مقاصد گردشگری و تاریخی منطقه اردستان(گنبد سبز زواره) احیاء شود.

« دنیای سفر » این نوشته را از «
ایسنا » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.