به گزارش روز دوشنبه ایرنا از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، نوذر حیدری سرپرست هیات باستان‌شناسی قلعه بمپور گفت: فصل دوم کاوش های باستان شناسی این قلعه هم اکنون در قالب چهار کارگاه و به دستیاری چهار کارشناس ارشد باستان‌شناسی آغاز شده است.
وی افزود: این فصل به خواناسازی تعدادی از اتاق های بخش سربازخانه که 80 تا 90 درصد دچار تخریب و فرسایش شده اند، خواناسازی و آواربرداری دروازه ورودی صحن دوم، سربازخانه (صحن میانی) و همچنین پی‌گردی برای آگاهی از کارکرد برخی عناصر معماری که به واسطه شکاف‌های ایجاد شده از جریان آب باران داخل صحن سربازخانه آشکار شده‌اند، اختصاص دارد.
به گفته وی فصل نخست برنامه کاوش‌های هدفمند در قلعه بمپور به منظور آگاهی از جزئیات باستان شناختی و شناخت دوره‌های استقراری در آن و همچنین خواناسازی عناصر معماری در بخش‌های مختلف قلعه از سال 1396 آغاز شد.
وی افزود: در منابع تاریخی و از جمله دوره قاجاری عنوان کرده اند که قلعه بر روی تپه‌ای دست ساز ساخته شده که این موضوع تا حدود زیادی درست است.
حیدری اظهار داشت: با این وجود در کاوش های باستان شناسی که توسط سید منصور سیدسجادی در سال 1382 در حصار بیرونی (ضلع شمالی تپه بخش حاکم نشین قلعه) صورت گرفته، مشخص شده که قلعه بر روی آثار کهن‌تری قرار گرفته که تا دوره تاریخی ساسانی را شامل می‌شود.
وی افزود: در کاوش‌های فصل نخست این قلعه در سال 96 مشخص شد که دامنه استقراری آن تا دوره مفرغ نیز ادامه دارد و ممکن است این تاریخ در کاوش‌های بعدی به دوره‌های کهن‌تر هم بازگردد.
این پژوهشگر مستقل افزود: با توجه به ساختار خشت و گلی قلعه و نامرغوب بودن خاک آن که در منابع تاریخی نیز به آن اشاره شده، بخش‌های مختلف قلعه آسیب‌های جدی در اثر نزولات جوی دیده است.
به گفته این باستان شناس، عدم حفاظت اصولی از این قلعه در سالیان گذشته باعث شده که عوامل انسانی نیز در کنار عوامل طبیعی آسیب‌هایی را بر پیکره این اثر وارد سازند.
قلعه بمپور که برای مدتی طولانی به ویژه در دوره قاجار، ضابط نشین و مرکز حکمرانی بلوچستان بوده به شکل مستطیل و در محور شمالی-جنوبی ساخته شده است، این قلعه از سه بخش اصلی صحن جنوبی، صحن میانی و بخش حاکم نشین تشکیل شده است که صحن جنوبی(سربازخانه) وسیع ترین بخش قلعه است.
دروازه ورودی قلعه به این بخش باز شده و بقایای اتاق های متعددی (25 تا 30 اتاق) در مرکز و پیرامون آن وجود دارند و بر اساس مدارک مکتوب تاریخی، محل استقرار سربازان بوده است.
برخی از این اتاق ها امروزه از بین رفته و فقط پی آنها باقی مانده است و تعدادی از آنها نیز در سالیان گذشته مرمت و بازسازی شده اند.
صحن میانی نیز فضایی است مستطیل شکل که با دیواری خشت و گلی از سایر بخش‌ها جدا شده و به وسیله دو دروازه به بخش های سرباز خانه و حاکم نشین متصل می شود و به نظر می رسد فضایی برای اجتماع نیروها (سان دیدن) بوده و بخشی از سربازخانه محسوب می شود که میانه غربی قلعه را تشکیل داده است.
صحن حاکم نشین نیز که مرتفع ترین بخش قلعه بوده و نیمه شمالی آن را تشکیل داده، از فضاهای متعددی تشکیل شده که شاخص‌ترین آنها یک برج مدور به ارتفاع تقریبی 5 متر و قطری در حدود 12 متر است که محل دیده‌بانی و انبار سلاح بخش حاکم‌نشین بوده است.
قلعه بمپور در تاریخ 1/2/1342 به شماره 559 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده و در تاریخ 10/4/1396 به عنوان «پایگاه ملی میراث فرهنگی بمپور» در شمار پایگاه های ملی میراث فرهنگی کشور درآمده است.
فراهنگ**1085**3009
انتهای پیام /*