نقش برجسته شکل شاه اثری به جامانده از دوران قاجار است که در مسیر تهران شمال قدیم در منطقه ای صعب العبور ساخته شده بود، این نقش برجسته پنهان ناصرالدین شاه را با ملازمانش نشان می دهد.
در مسیر تهران شمال جایی که هنوز جاده های کنونی ساخته نشده بود و مردم از در و دشت و دمن راهی طولانی را طی می کردند تا به شهرهای شمالی کشور برسند در منطقه لاریجان شهرستان آمل درست در ۶۰ کیلومتری این شهرستان ناصرالدین شاه قاجار دستور داد تا شمایلی شاهانه از او و ملامانش بر روی صخره ای در این مسیر و جاده هراز در تنگه بند بریده نزدیک چشمه معدنی استراباکو حجاری کنند. این نقش برجسته یا کتیبه اثر مشابهی هم در تنگه واشی دارد با این تفاوت که آن تصویر شمایل فتحعلی شاه قاجار است.
زمانی که این نقش روی صخره حجاری شد، کار اتمام جاده تمام شده بود و به دستور شاه آن را روی صعب العبورترین منطقه حجاری کردند. نقشی مستطیلی از شاه که روی اسبی سوار است و به جلو می آید ودور تا دورش را اشعاری در مدح شاه قاجار پوشانده است.
در دو سوی ناصرالدین شاه هم ده نفر از ملازمین کشوری و لشکری ملبس به پوشاک رسمی قرار دارند که بالای سر هر کدام از آنها نامشان نوشته شده است. نواب وجیه الله میرزا، مقرب الخاقان آجودان مخصوص (رضاخان اقبال السلطنه عکاس باشی)، وزیر فواید (حسنعلی خان امیرنظام گروسی)، جناب سپهسالار اعظم (میرزاحسین خان سپهسالار)، جناب آقا (میرزا یوسف خان مستوفی الممالک)، نایب السلطنه (کامران میرزا), اعتضادالسلطنه (علیقلی میرزا)،جناب معتمدالممالک (علیرضاخان)، جناب امین الممالک (علی خان) و مقرب الخاقان مهدیقلی خان (مجدالدوله) نام این افراد است.
اگر کسی اکنون بخواهد این نقش برجسته را ببیند از جاده هراز کنونی نمی تواند مگر اینکه پشت تونل وانا یک مسیر فرعی را برود و راه رودخانه را بگیرد و برسد به نقش برجسته.
اکنون نقش برجسته که زمانی در منطقه صعب العبوری حجاری شده بود، در دسترس مردم قرار دارد آنها راههایی برای رسیدن به نقش برجسته پیدا کرده اند و سعی می کنند از دیوار بالا بروند و خود را به نقش برجسته برسانند و با آن عکس بگیرند. بخش هایی از این نقش برجسته از جمله شکل شاه و شکل یکی از ملازمان تخریب شده است اما همچنان می توان آن را هنوز یکی از نقش برجسته های سالم ثبت شده در فهرست میراث ملی نامید که چون در جاده اصلی قرار ندارد سالم مانده است. فضای اطراف این نقش برجسته فضای مطلوبی برای شنیدن صدای آب و پرواز پرندگان است آن طرف اما غوغای ترافیک تهران شمال است که هنوز به این بخش از جاده قدیم رخنه نکرده است.
« دنیای سفر » این نوشته را از «
خبرگزاری مهر » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.