گردشگری و توریسم

کیمیای هگمتانه، بی لعاب

به گزارش ایرنا، از دیرباز کوزه گری و سفالگری یکی از هنرهای مردمان دیار هگمتانه بوده است، به موزه هگمتانه که سر بزنید انواع کوزه، بشقاب، لیوان و دیگر محصولات سفالگری دیده می شود که از زیر خاک همین شهر پیدا شده است.
میراثی که از بیش از دو هزار و 500 سال پیش و از زمان مادها نسل به نسل و دست به دست به مردمان امروز همدان انتقال یافته است؛ سفالی که حالا در کنار نماد فرهنگ این نقطه از ایران کهن، به عنوان صنعتی اقتصادی فعال است.
در سراسر ایران حرف از سفال که می شود نام لالجین به ذهن می رسد؛ شهری که در اردیبهشت 1395 نامش به عنوان شهر جهانی سفال در دفتر سازمان جهانی صنایع دستی ثبت شد.
اینجا در لالجین کیمیاگری شغل اصلی مردمانش است. هنرمندان این شهر جهانی، با جادوی آب و آتش، خاک را به هنر کیمیا می کنند. خاکی که لابه لای انگشتان پر مهرشان به تندیسی از هنر تبدیل شده و در گوشه ای از خانه هنردوستان جای می گیرد.
به لالجین شهر جهانی سفال که وارد می شوی مغازه های عرضه سفال نمایان است؛ هر چند در ویترین بخشی از این مغازه ها محصولات چینی توی ذوق می زند، محصولاتی که به صورت ماشینی تولید شده و با صنایع دستی قابل قیاس نیست. البته هنردوستانی که برای خرید سفال به اینجا می آیند فرق آن را با سفال دست ساز لالجین خوب می دانند.
سفال هایی که با هنر میناکاری نیز جلوه ای زیبا می گیرند و چشم و دل هر علاقمندی را می بَرند؛ اینجا مینا کاری به گونه ای مکمل سفالگری شده است. البته این هنر به دلیل تامین مواد اولیه کمی محدودیت دارد.
لعاب روی سفال نیز جذابیت خاصی به این هنر ایرانی می دهد؛ هرچند بخش زیادی از لعاب مصرفی سفالگران لالجین از کشورهای دیگر وارد می شود و افزایش نرخ ارز باعث کمبود لعاب شده است.

** مشکل کمبود لعاب در لالجین
محسن لطیفی از سفالگران لالجین گفت: در ماه های اخیر کمبود لعاب در لالجین مشکلاتی را برای تولید کنندگان ایجاد کرده است.
وی اظهار داشت: افزایش نرخ ارز باعث شده تا از لعاب ایرانی برای میناکاری و لعاب کاری سفال ها استفاده کنیم.
این هنرمند اظهار داشت: در این شهر صنایع کوچک اغلب در زمینه سفال فعالیت می کنند که همین امر بیکاری را در شهر به صفر رسانده است.
لطیفی اضافه کرد: در وضعیتی که خیلی از شهرها با بیکاری دست و پنجه نرم می کنند، در لالجین نیروی کار کم است و باید برای حل این مشکل تلاش کرد.
وی افزود: اگر مواد اولیه همچون لعاب تامین شود کارگاه ما توانایی کار کردن در سه شیفت کاری را دارد و این موضوع می تواند به توسعه اقتصادی استان کمک شایانی کند.
یکی دیگر از سفالگران این شهر نیز اظهار داشت: کمبود لعاب در ماه های اخیر مشکلاتی عدیده ای برای فعالان این عرصه ایجاد کرده است و هم اینک برای افزایش تولید و دستیابی به بهره وری بیشتر با چالش های زیادی دست و پنجه نرم می کنیم.
محمود عمادی اضافه کرد: این روند نامیمون نه تنها برای سفالگران لالجین بلکه برای مشتریان این هنر – صنعت نیز دردسرساز شده و قمیت نهایی محصولات را به شدت افزایش داده است.
وی نارضایتی مسافران از افزایش چند برابری قیمت سفال، کاهش محسوس خریداران و نگرانی فعالان این عرصه از آینده را دغدغه این روزهای هنرمندان شهر جهانی لالجین برشمرد.
عمادی تاکید کرد: برای برون رفت از شرایط یاد شده باید راهی برای تامین لعاب و برخی مواد اولیه که از خارج کشور تامین می شود، پیدا کرد.
وی پیشنهاد داد: در صورت حمایت دولت می توان با راه اندازی یک واحد صنعتی در همین حوزه، لعاب مورد نیاز سفالگران کشور را با کیفیت مطلوبی که مورد نظر فعالان این عرصه است، تولید کنیم تا از هر نظر در این صنعت خودکفا شویم.
یکی دیگر از هنرمندان سفالگر که از کودکی با این رشته آشنایی دارد، گفت: در حال حاضر بخش عمده ای از مواد اولیه صنایع سفال لالجین از شهرهای دیگر تامین می شود که در صورت راه اندازی صنایع کوچک تولید مواد اولیه در لالجین، علاوه بر سرعت بالا، کاهش هزینه حمل و نقل و تولید بیشتر، در اشتغالزایی و صادرات کالا نیز می توانیم موفق تر عمل کنیم.
علی گنجی راد افزود: از زمانی که واردات کالای چینی به شهر جهانی لالجین ممنوع شد، تولید سفال و کارگاه های سفال گری رونق گرفته است.
این تولید کننده سفال با اشاره به اینکه 65 زن سرپرست خانوار شناسایی و وارد این عرصه شده اند، اظهار داشت: این افراد با یادگیری هنر مینا کاری زیر نظر اساتید کارگاه، در منزل خود سفال میناکاری تولید می کنند.
گنجی راد ادامه داد: با این کار علاوه بر اشتغالزایی و ایجاد درآمد خوب برای زنان سرپرست خانوار، هزینه های تولید کاهش یافته و همچنین از لحاظ فرهنگی و اجتماعی کمک حال جامعه شده ایم.
وی نبود صنعت بسته بندی سفال در لالجین را یکی از کمبود ها دانست و افزود: این شهر قابلیت های ایجاد صنایع کوچک در زمینه بسته بندی سفال را دارد که می تواند کمک زیادی در صادرات این محصول کند.

** فعالیت 23 هزار کارگاه سفالگری
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان نیز با اشاره به اینکه تولید محصولات سفال در استان متنوع است، گفت: بیش از یکهزار نوع سفال در شهرهای همدان و لالجین تولید می شود.
علیرضا قاسمی افزود: 23 هزار کارگاه تولید سفال در استان فعال است که برای بیش از 38 هزار نفر اشتغالزایی کرده است.
وی با بیان اینکه افزایش نرخ ارز موجب کمبود لعاب وارداتی شده است، اظهار داشت: این مشکل از سوی کارخانه های تولید لعاب در کشور حل می شود.
قاسمی تاکید کرد: بخش عمده ای از سفال تولیدی استان به کشورهای حوزه خلیج فارس، عراق و کشورهای اروپایی صادر می شود.
وی افزود: نمایشگاه صنایع دستی کشور با حضور 31 استان و چهار کشور خارجی، ماه گذشته در تهران برگزار شد که صنایع دستی همدان مورد توجه شرکت کنندگان قرار گرفت.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همدان با اشاره به اینکه در ادوار گذشته محصولات چینی بازار سفال لالجین را تحت تاثیر قرار داده بود، ادامه داد: با افزایش نرخ ارز و همچنین تاکید استاندار همدان مبنی بر ممنوعیت عرضه محصولات خارجی در این شهر جهانی، دست چینی ها از بازار سفال استان کوتاه شد.
حال که بر اساس آمارهای منتشر شده، سال گذشته سفال با صادراتی به ارزش 16 میلیون و 500 هزار دلار رتبه نخست صادرات صنایع دستی استان همدان را به خود اختصاص داد و سالجاری میلادی نیز این دیار عنوان پایتخت گردشگری کشورهای آسیایی را به خود اختصاص داده است، فرصتی است تا تمامی مسئولان، هنرمندان و مردم همدان تلاش کنند تا این هنر کهن، به عنوان صنعتی پر رونق برای آیندگان ماندگار بماند.
2087/2090/9904

انتهای پیام /*


فرهنگي


سفالگري


لعاب


همدان