اماکن دیدنی ایران

نقش رسانه‌های نوین در توسعه گردشگری

گردشگری و نگرش علمی به آن در خراسان رضوی، از اولویت‌هایی است که توسعه پایدار گردشگری استان را به‌همراه خواهد داشت. همچنین طراحی، تدوین و اجرای برنامه‌های منسجم اطلاع‌رسانی گردشگری از سوی رسانه‌ها، باعث افزایش درک و برداشت مردم از گردشگری خواهد شد.

امیر ضیاییان رمضان زاده*

با عنایت به اهداف کمی سند چشم‌انداز 20ساله گردشگری، جذب 20میلیون نفر گردشگر، به‌صورت کلی عنوان شده و دسترسی به آن نیازمند پرداختن به راهبردهای اجرایی و تدوین برنامه‌ها و استراتژی‌هایی است که هدف فوق را محقق سازد. در همین رابطه، راهبردها و استراتژی‌های رسانه‌ای نیز باید در اولویت سیستم گردشگری قرار گیرد.

رسانه ها در همه مراحل سفر و گردشگری کنار مردم هستند،از طرفی جامعه میزبان نیز تحت تاثیر رسانه ها پذیرای ایده آل گردشگران است، در این میان، فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان نیرویی بسیار قوی عمل می کند و به صنعت گردشگری شکلی جدید می دهد. طبق بررسی ها و مشاهدات ، رسانه های نوین بر توسعه استراتژی های گردشگری اثر مثبت داشته و اگر رسانه های نوین کارکردهای خود را به درستی ایفا کنند، می توانند از نقش واسط بودن گامی فراتر نهاده و در تمامی فرآیندهای توسعه استراتژی های گردشگری نقش داشته باشند. در این صورت، رسانه ها نه تنها به عنوان ابزار به کارمی روند، بلکه به لحاظ اهمیت جزو یکی از ارکان مهم توسعه استراتژی های گردشگری به حساب می آیند.

همچنین از میان کارکردهای رسانه ، کارکرد بسیج کردن و پس از آن کارکرد همبستگی رسانه های نوین بیشترین تاثیر را از بین کارکردهای رسانه های نوین در توسعه استراتژی های گردشگری مبتنی بر فناوری اطلاعات داشته است.

استراتژی توسعه سیستم های اطلاعاتی و اطلاع رسانی نیز نشان می دهد رسانه ها در بخش های نظارت بر عملکرد برنامه های گردشگری، هماهنگی طرح های گردشگری، جمع آوری و طبقه بندی آمار گردشگری، تورهای مجازی، مقاصد گردشگری و اشتراک گذاری تجربیات سفر در فضای مجازی دارای نقش موثرتری هستند.

اما به نظر می رسد نتایج کارکردهای رسانه های نوین نشانگر آن است که این رسانه ها در بخش گردشگری نتوانسته اند کارکردهای خود را به خوبی ایفا کنند و در این بین، کارکرد اطلاع رسانی رسانه های نوین که شامل اطلاع رسانی منسجم، تخصصی بودن، نوآورانه بودن، تعامل و اعتماد است در پایین ترین حالت قرار داشته و بسیار ضعیف عمل کرده است. اما از سوی دیگر، مفید بودن کارکرد زمینه سازی برای تفریح و سرگرمی توسط رسانه ها شامل ایجاد شوق و علاقه به تفریح و سرگرمی، افزایش بهره مندی از جاذبه های گردشگری و غنی سازی اوقات فراغت نشانگر آن است که رسانه های نوین توانسته اند شوق و علاقه به تفریح و سرگرمی ایجاد کنند و باعث افزایش بهره مندی از جاذبه های گردشگری شوند ، بنابراین در شرایطی که رسانه های نوین سرعت انتشار بسیار بالایی دارند و قدرت آن ها به حدی است که می توانند نه تنها رد یک شهر و استان بلکه در کشورها جریان سازباشند، می توان نقش رسانه ها را فراتر از اطلاع رسانی بلکه به عنوان هدایت و توسعه دهنده گردشگر به شمار آورد.

* مدیر روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی