گردشگری عشایری یکی از شاخههای گردشگری است که به تازگی به آن توجه شده است، تجربه زندگی در میان ایل برجستهترین ویژگی این نوع گردشگری است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از شهرضا، دیدن و تجربه زندگی عشایری در دنیای مُدرن امروز برای گردشگران داخلی و خارجی جذابیتهای بسیاری دارد و آنها را برای درک این تجربه بهسوی خود فرا میخواند.
کوچ سنتی گلههای عشایری از ییلاق به قشلاق و بالعکس، مناظر طبیعی زیبای مسیر کوچ از جمله آبشارها، تنگهها، جنگلها و مراتع سرسبز و رودخانهها از دیگر جاذبههای گردشگری مناطق عشایری است.
عشایر در گذر قرنها زندگی دستهجمعی خود، در حفظ ساختار فرهنگی و اجتماعی قبیلهای خویش به شیوهای زیبا و باورنکردنی تلاش کردهاند و میتوان گفت که بسیار هم در این زمینه موفق بودهاند. مناطق عشایری ایران همچون میراثی هستند که اصالت بشر را در جنبههای فرهنگی و انسانی آن میتوان دید. گردشگران بسیاری در سراسر جهان هستند تمایل دارند از نزدیک سبک زندگی این مردمان زحمتکش را مشاهده کرده و چند روزی را در کنار آنان نظارهگر فعالیتهایی چون دوشیدن شیر، تهیه ماست، کرهگیری، روغنگیری، پشمچینی، قالیبافی و بسیاری کارهای دیگر باشند. هر چند در سالهای اخیر مظاهر فناوری، مقداری زندگی بکر عشایر را تحت تأثیر قرار داده است، همچنان کوچنشینان بسیاری سنتها و ارزشهای اصیل ایرانی خود را حفظ کردهاند که دیدن همین سنتها، جذابیتهای بسیاری برای گردشگران داخلی و خارجی دارد.
مهماننوازی و گرامیداشت سنتها از سوی عشایر برای بسیاری از گردشگران بهویژه گردشگران خارجی جذابیت بسیاری دارد. از سویی زندگی عشایر کشور مملو از تلاش، سختکوشی و مبارزه با ناملایمات طبیعت است که این امر در کنار زیباییهای زندگی کوچنشینی نیز برای گردشگران، بسیار دیدنی و جذاب است.
جلوههای طبیعی و انسانی موجود در محیط زندگی عشایر، این گروه را بهعنوان یکی از جاذبههای خاص و چشمگیر گردشگری مطرح کرده است. کوچ عشایر همواره یکی از زیباترین جاذبههای گردشگری ایران به شمار میرود. عشایر و نوع زندگی آنها، زبان، موسیقی، غذاهای محلی، پوشاک، ترانه، صنایع دستی، رقص و لباسهای محلی به همراه آیینهایی مانند جشنهای محلی و عروسی مواردی بوده که همیشه مشتاقان بسیاری را به سوی خود دعوت کرده است.
ورزش بومی و عشایری شهرضا در جایگاه نخست استان قرار دارد
رئیس اداره امور عشایر شهرضا در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در شهرضا با اشاره به اینکه حضرت امام(ره) عشایر را ذخایر انقلاب میدانستند و امروز صفا و صمیمیت و اخلاص در عشایر جمع شده است، اظهار داشت: عشایر شهرستان شهرضا ۶۰۰ خانوار با جمعیت ۳ هزار و ۳۰۰ نفر هستند، این افراد در مناطقی همچون اطراف روستاهای کهرویه و هونجان و مناطقی چون گلاجیک، ماشک و سلطان خلیل زندگی میکنند.
نورالدین سهرابی با بیان اینکه صنعت توریسم در مناطق عشایری شهرضا رونق پیدا میکند، افزود: با همکاری اداره میراث فرهنگی شهرستان شهرضا، تورهای گردشگری ویژه مناطق عشایری برگزار میشود.
وی با بیان اینکه پیش از اجرای این طرح، باید بانک اطلاعاتی از فعالان این بخش و همه کسانی که علاقهمند به فعالیت در این بخش هستند، تهیه شود، گفت: رونق گردشگری در مناطق عشایری زمینه معرفی فرهنگ مردمان این منطقه، فروش محصولادت دامی و صنایع دستی و در نتیجه رونق اقتصادی آنان را فراهم میکند.
رئیس اداره امور عشایر شهرضا با اشاره به اینکه گردشگران بسیار علاقهمندند که با فرهنگ عشایری آشنا شوند، خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه هر چادر عشایری یک کارگاه تولیدی کوچک محسوب میشود که انواع محصولات را تولید کرده و این کارگاهها باید توسعهیافته و تعداد چادرهای عشایری بر اساس برنامهریزی مناسب افزایش یابند.
وی با بیا اینکه ورزش بومی و عشایری این شهرستان در جایگاه نخست استان قرار دارد، تصریح کرد: با معرفی ورزش و بازیهای خاص عشایر برای گردشگران میتوان کسب و کار آنان را رونق داد.
رئیس اداره امور عشایر شهرضا خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه بحران خشکسالی در مناطق عشایری تشدید شده، گردشگری عامل مهمی در حمایت مالی و درآمد برای عشایر است که در این راستا باید درآمدهای پایدار برای عشایر ایجاد شود.
وی بیان کرد: لازم است حضور گردشگران در مناطق عشایری با سازماندهی مناسب انجام شود تا هم به اهداف در نظر گرفته شده دست پیدا کنیم و از ایجاد اختلال در اکوسیستم ویژه مناطق عشایری، جلوگیری شود.
سهرابی گفت: از همه کسانی که مایل به فعالیت در زمینه گردشگری عشایری هستند، میتوانند با مراجعه به اداره امور عشایر از جزئیات طرح و حمایتهای اداری آن باخبر شوند.
قابلیتهای گردشگری عشایری
آداب و رسوم
عشایر دارای آئینها، جشنها، بازیهای محلی (رقص چوب)، سرودها، نغمه و آهنگ و موسیقیهای ویژه، ادبیات فولکلوریک، مراسم ویژه عشایری مانند اسبسواری هستند که همراه با اخلاق، ارزشها و باورهای ایرانی غنی نشأت گرفته از طبیعت، جاذبههای فرهنگی ایلات را در خود جای داده است.
مسکن
یکی از زیباترین جاذبهها در زندگی عشایری نوع سرپناه عشایر نقاط مختلف ایران است. محل استقرار عشایر به دلیل نوع خاصی زندگی، شکل مساکن و چشماندازهای زیبا میتوانند مکانی برای جایگاه موقتی و برای فرار از فشارهای مختلف زندگی پیشرفته شهری باشد.
تصور همراه شدن با انسانهایی که ساده و سبک بار سفر میکنند و هر روز با طی مسیری چند فرسخی سیاهچادر خود را در این دشت و صحرا برپا میکنند، برای بسیاری از گردشگران هیجانانگیز است و آنان را علاقهمند تجربه کردن این سبک زندگی میکند؛ اقامتگاهی که با هتلهای امروزی تفاوتهای بسیاری دارد. آنچه جذابیت زندگی در چادر را برای گردشگران صدچندان کرده و در واقع بدان روح میدمد، ویژگیهای فرهنگی عشایر در مواردی چون بر پایی جشنها است و حتی زندگی بسیار ساده و ابتدایی است.
صنایع دستی
صنایع دستی برخاسته از نیازهای اولیه مردم کوچنشین در تطبیق با محیط جغرافیایی و فناوری سنتی حاکم بر مناطق عشایری است. جاذبههای هنری عشایر در صنایع دستی و بافندگی متبلور میشود که تأثیر گرفته از سنن، آدابورسوم و محیط طبیعی و تجلی زیبایی، طراوت و شادی زندگی عشایری است که زمینههای اصلی آن مناظر و دشتهای سرسبز است که عشایر در آنها زندگی یا در مسیرهای آن کوچ میکنند. قالیبافی، گلیمبافی، جاجیم و گبه که حاصل فکر و اندیشه و خلاقیت زنان عشایر است، علاوه بر داخل، در خارج از کشور جایگاه ویژهای دارد.
منبع: خبرگزاری تسنیم