اخبار گردشگری

اکونومیست: جنگ؛ میراث ارزشمند باستانی جهان عرب را نابود کرده است

این نشریه انگلیسی روز چهارشنبه در این مطلب آورده است:
تاریخ خاورمیانه، سراسر جنگ و تخریب و ویرانی است.
هزارسال پیش خلیفه ای در قاهره بر مسند قدرت نشسته بود که به فرمان این خلیفه؛ تمامی کلیساها و معابد موجود در کشور از جمله ‘ کلیسای مقبره مقدس’ در بیت المقدس را که آرامگاه (حضرت) ‘عیسی (ع) است با خاک یکسان شد.
‘مغول ها’ هم در سال ۱۲۸۵ بغداد را طوری غارت کردند که دیگر نام و نشانی از رودخانه ‘دجله’ درهیچ کتاب درسی مشاهده نشد.
‘تیمور لنگ’ رهبر مغول ها در این قتل و غارت حتی به بیمارستان ها و مساجد هم رحم نکرد. یک تاریخ نگار معاصر این واقعه بس تکان دهنده را ‘ حج ویرانی’ در سرتاسر شهرهای بزرگ منطقه نامیده است.
آرامگاه ‘ناحوم ‘ مقدس، نبی زن که در انجیل هم از آن نام برده شده است هم در شهر ‘ نینوا’ به تلی از خاک بدل شد.
همه این ویرانی ها درتاریخ گذشته خاور میانه به کنار؛ تخریب و نابودی ای که در عرض سه سال گذشته در این خطه از جهان اتفاق افتاده است در تاریخ بی سابقه است و مطلقا با نابودی های ادوار گذشته آن قابل مقایسه نیست.
طبق اعلام سازمان ملل نیمی از شهر ‘موصل’ عراق و یک سوم از شهر باستانی ‘ حلب’ در سوریه امروز به تلی از خاک و سنگ بدل شده است. صدها مناره و صومعه و اثر باستانی سرنگون شده اند.
طبق اعلام سازمان علمی- فرهنگی- آموزشی سازمان ملل ، ‘یونسکو’؛ از میان ۳۸ محوطه میراث فرهنگی ثبت شده در جهان ۲۲باب آن در خاورمیانه موجود است.
به اعتقاد ‘مایکل دانتی’ رئیس دانشکده های ‘تحقیقات شرق’ در آمریکا ، کارشناسان میراث فرهنگی خاورمیانه؛ خاورمیانه امروز از لحاظ ویرانی و تخریب با اروپای بعد از جنگ جهانی دوم قابل مقایسه است.
شاخص ترین تخریب کنندگان این آثار باستانی – فرهنگی، ‘داعشی ها’ هستند که خیلی دوست دارند سهمی بسزا در تخریب و ویرانی داشته باشند.
آنها حتی بی هیچ ابایی از این اعمال جنایتکارانه شان فیلم هم می گیرند و نشان می دهند که دارند تمام معابد و کلیساها و مساجد باستانی شهرهای در دست تصرفشان را می تراشند و تخریب می کنند.
سرلشکر ‘ ‘جوزف مارتین’ فرمانده نیروهای ائتلاف در موصل در ارتباط با انفجار مناره تاریخی شهر موصل بدست داعشی هاگفت:’ مسئولیت نابودی این اثر باستانی قویا متوجه داعش است’. این مناره مربوط به دوران قرون وسطی بود.
اما به حق ؛ ارتش های امریکا و روسیه و یاران بومی شان هم در این تخریب و ویرانی بی تقصیر نیستند.
‘اداره دانشکده های تحقیقات شرق’ (American Schools of Oriental Research (ASOR مفروضاتی را گردآوری کرده است که دلالت دارد داعش به ۱۵ باب مکان مقدس مذهبی در موصل آسیب رسانده است. اما عملیات نظامی آمریکا برای آزاد سازی موصل به ۴۷ باب از این اماکن خسارت وارد آورده است و ۳۸ مورد از این اماکن هم بکلی تخریب شده اند.
عملیات هوایی روسیه هم به سهم خود به این خزائن ارزشمند فرهنگی تاریخ بشر صدمه زده است.
دراین هنگامه نابودی و تخریب ؛ شورشیان مورد حمایت غرب هم بی نصیب نمانده اند و آنها هم دستشان در این جنایات آلوده است.
درسال ۲۰۱۱ ‘ مجمع جهانی موزه ها’ فهرستی بلند از همه بناهای میراث فرهنگی و تمام مشخصات و مختصات آنها را در لیبی در اختیار ‘ ناتو’ قرار داد تا در بمبارانهایش در این کشور مراقب حفظ و حراست از این اماکن باشد.
فهرستی مشابه هم در مورد بناهای باستانی کشور یمن به ائتلاف نظامی به رهبری عربستان تحویل داده شد تا به هنگام عملیات نظامی دراین کشور مراقب حفاظت ازآنها باشد اما سعودی ها توجه زیادی به اهمیت قضیه نکردند. ‘ موزه ملی یمن’ در شهر ‘ ضمر’ هدف حملات هوایی قرار گرفت و ۱۲۵۰۰ اثر باستانی موجود در آن تخریب شد. همچنین ‘ گنبد بزرگ معریب’ که از عجایب هنر مهندسی دوران باستان است و همچنین برجهای خشت و گلی باستانی ‘ القسیمی’ در شهر باستانی ‘صنعا’ پایتخت هم از این حملات هوایی بی نصیب نمانده و بکلی ویران شده اند.
بهترین راه حفاظت از این آثار ارزشمند باستانی؛ این است که آنها در زیر زمین نگاه داری شوند .
با توجه به این فجایع ؛ فشارها بر مجامع بین المللی برای اقدام و جلوگیری از ضایعه ای که دارد بر میراث باستانی تاریخ بشر وارد می شود بالا رفته است.
در ماه مارس ؛ شورای امنیت سازمان ملل مجددا حمله به اماکن فرهنگی را جنایت جنگی اعلام کرد.
سپتامبر گذشته هم رهبر یکی از گروههای تروریستی در کشور آفریقایی ‘ مالی ‘ به نام ‘ احمد الفقیه المهدی’ از سوی ‘ دیوان بین المللی کیفری’ در لاهه هلند مجرم شناخته شد. وی اعتراف کرد که دستور حمله به اماکن مقدس مسلمانان را در شهر ‘ تیمبوکتو’ صادر کرده است. سرانجام این دادگاه تحت فشار اقتصاددانان، متهم را مجبور کرد بابت خسارتی که به این مکان فرهنگی وارد آورده است غرامت بپردازد.
اما در تمام جنگها و درگیریها حتی بعد از پایان جنگ هم غارت و تخریب اماکن فرهنگی و باستانی بی امان ادامه دارد.
ریشه های این قبیل جنایات؛ عوامل متعددی از جمله فقر و محرومیت و سرخوردگی و فروریختن حس ملی گرایی و غرور ملی در انسانهاست.
همیشه لاشخورها از میان خرابه ها سر بر می آورند.
تکه سنگی در مسجدی در ‘حلب’ سوریه که گفته می شود اثر انگشت پیامبر اسلام (حضرت) ‘محمد (ص) ‘ بر روی آن نقش بسته است پارسال بکلی نابود شد و از بین رفت.
در مصر هم ۷۲ گنجینه غنی باستانی و ارزشمند به همراه هزاران اثر هنری بدون شناسنامه فرهنگی توسط ماموران پلیسی حفاظت می شوند که مسلح نیستند ضمن آنکه دو برابر این تعداد هم گنجینه های ارزشمند دیگری وجود دارند که مهیای شکار چپاولگرانند.
داعش اگر این آثار باستانی را تخریب نکند آنها را به قیمتهایی گزاف به مجموعه داران غربی می فروشد. در ماه ژوئیه یکی از این فروشگاههای زنجیره ای صنایع دستی در آمریکا به نام ‘ هوبی لابی’ Hobby Lobby بابت وارد کردن هزاران قطعه لوح خط میخی و مهرهای استوانه ای از عراق مبلغ ۳ میلیون دلار جریمه شد.
اکثر قاچاقچیان آثار باستانی از چشمان تیزبین قانون و کیفر مجازات فرار می کنند.
شهر لندن یکی از شلوغ ترین بازارهای عتیقه جات در جهان است . در ماه ژوئن پلیس متروپولیتن (کلانشهر) لندن دایره آثار باستانی و هنری خود را موقتا تعطیل کرد.
و اما جهان عرب در این هنگامه از کف دادن تاریخ عینی ارزشمند خود؛ لازم است هرچه سریعتر وارد عمل شود، والا دیر یا زود از صحنه روزگار محو خواهد شد.
در کشور لیبی پیمانهای ترک مخاصمه تا حدودی جلوی این تخریب و غارتگری را گرفته اما موضوع این است که لیبی فاقد یک اداره مشخص برای حفظ و پاسداری از گنجینه های عظیم باستانی خود است.
کار نگاهبانی از محوطه باستانی ‘ لپتیس ماگنا’ در لیبی که یکی از عجایب جهان باستان بوده و زادگاه ‘سپتیمیوس سوروس’ امپراطور روم در قرن دوم میلادی بوده است به یک گروه از ستیزه جویان شرور سپرده شده است که مطلقا اعتقادی به تاریخ و غرور ملی ندارند.
و اما آخرین بلایی که به جان میراث فرهنگی بشر می افتد؛ عملیات ساخت وساز و بازسازی شهرهاست.
نمونه آن شهر ‘بیروت ‘ است که هزاران گنجینه ارزشمند باستانی این شهر کهن؛ بعد از بازسازی آن به دنبال جنگهای داخلی؛ زیر خروارها خاک مدفون شد.
در شهر ‘حلب’ هم عملیات اکتشاف در ویرانه های شهر انجام می گیرد. امکان دارد در این عملیات بعضی از ذخایر غنی باستانی شهر حفظ و نگاهداری شوند . نور افکن ها به گورستان باستانی شهر که مربوط به قرن دوازدهم میلادی است آورده شده است. ساعت برج قدیمی شهر هم بعد از شش سال برای اولین بار نوای زنگ زدنش به گوش خواهد رسید. بعضی از مجسمه ها و نمایه ها هم امکان دارد لکه برداری شوند. اما بزودی باید شاهد برافراشته شدن بلوکهای سیمانی و ساختمانهایی در محوطه باستانی ۸ هزار ساله شهر باشیم.
اما گنجینه های ارزشمند باستانی شهر تا پیش از این بدست توپ و تانک تخریب می شد؛ حالا بولدوزرها به جان شهر خواهند افتاد.
اروپام**۱۵۹۱**۱۵۹۰

انتهای پیام /*


سیاسی


خاورمیانه


جنگ


تخریب آثار باستانی