تی تی کاروانسرا در ۱۰ کیلومتری مسیر سیاهکل به دیلمان در سمت راست رودخانه ی شمرود و محل تلاقی آب شمرود و باباکوه ، در گذشته مسیر تجاری و ارتباطی شرق گیلان به بخش مرکزی ایران بود.
بنای کاروانسرا که گفته می شود به دستور تی تی خانم، عمه یکی از شاهان صفوی، ساخته شده از قدیمی ترین بناهای سیاهکل است که از جنس سنگهای رودخانه ای ، آجر و ملات و گچ و ساروج در مسیر راه کاروانی دیلمان به لاهیجان قرار دارد .
تی تی در اصطلاح محلی گیلان به معنی شکوفه و تی تی کاروانسرا به معنای کاروانسرای شکوفه است .این کاروانسرا دارای حیاطی مرکزی ، ورودی هشتی مانند و دو ایوان در اطراف هشتی است .
از ویژگی های معماری این بنا می توان گفت که این کاروانسرا از نوع کاروانسراهای برون شهری و دو ایوانی است.
ورودی بنا در ضلع شمالی قرار دارد که پس از گذر از فضای ورودی ، فضای هشتی به میانسرا می رسیم.
در ضلع شرقی و غربی فضای هشتی بنا ، از طریق فضاهای واسط به دو اتاق با مساحت ۱۷ متر مربع راه پیدا می کنیم و این در حالی است که مساحت میانسرا ۳۹۸ متر مربع می باشد.
در وسط کاروانسرا حوضی کوچک قرار دارد و در چهار کنج آن اتاق مربع شکلی به مساحت ۱۴ متر مربع که محل استراحت کاروانیان و حفاظت آنان از راهزنان و حیوانات وحشی بوده است.
قبل از ورود به اتاقها با یک فضای نیم هشت مواجه می شویم . در جبهه ی جنوبی بنا دو اتاق دیگر همانند جبهه ی شمالی وجود دارند که به طور کلی اصل تقارن در ساخت کاروانسرا رعایت شده و بنا دارای تقارن در جهت طولی است.
ساخت تی تی کاروانسرا آن هم در زمانی که کاروانسراهای اندکی در شمال کشور ساخته می شد گوشه ای از اهمیت مسیر عبوری سیاهکل و موقعیت راهبردی این شهر را روایت می کند چرا که در گذشته شمال ایران یکی از مناطق تولید ابریشم بوده است که این کالا نیز از این مسیر به بخش های مرکزی ایران فرستاده می شد.
تا همین چند سال پیش مردم محلی بنای کاروانسرا را تبدیل به طویله و حیاط آن را باغچه کرده بودند تا اینکه سازمان میراث فرهنگی سرانجام تحرکی از خود نشان داد و بنا در سال ۱۳۷۵ با شماره ی ثبت ملی ۱۷۸۴ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد.
رییس اداره میراث فرهنگی سیاهکل در مورد اینکه بنا مربوط به چه دوره ای است به خبرنگار ایرنا گفت : این بنا در زمان حکومت محلی کیایی که در عصر تیموریان بر لاهیجان حکم می راندند ساخته شد و بعدها توسط حکومت صفویه نابود شدند و آثار به جا مانده از آنان به نام دوره ی صفویه ثبت شده است .
باقری درمورد پیشینه بنای کاروانسرای تی تی اظهار داشت : قدمت این بنا به حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ سال پیش باز می گردد و تا همین پنجاه سال پیش یعنی تا زمانی که راههای ارتباطی فعلی ساخته نشده بودند و وسائل حمل نقل اسب و قاطر جای خود را به وسایل موتوری و ماشین نداده بودند از کاروانسرا استفاده می شد.
وی در مورد مرمت و بازسازی بنا افزود: بنا دارای مالک خصوصی بود که در اوایل دهه ی ۸۰ توسط میراث فرهنگی خریداری شد و از آن زمان تاکنون دو بار مرمت شده است.
باقری خاطرنشان کرد : اگرچه بنا سرپاست و خطر عمده ای آن را تهدید نمی کند اما قطعا نیاز به مرمت دارد.
تی تی کاروانسرا این یادگار به جا مانده از گذشتگانمان در صورت توجه و مرمت می تواند همچنان به عنوان نمادی از تاریخ و فرهنگ این دیار استوار بماند.
سرمایه گذاران خصوصی می توانند با موافقت سازمان میراث فرهنگی و رعایت جنبه های میراثی با کاربری مناسب از بنا نسبت به حفظ آن همت گمارند.
خبرنگار: لیدا حاجی پور ** انتشار دهنده : بابایی
۷۲۹۷ /۶۰۳۰
انتهای پیام /*