در این گزارش عنوان شده است: استان همدان از لحاظ تاریخی و گردشگری گنجینه ملی با ارزشی در دل خود جای داده است که برخی از آنها هنوز هم گویی در دل خاک پنهان شدند و کمتر کسی از وجود آنها خبر دارد و یا اینکه از این گنجینه‌های باارزش در راستای توسعه استان استفاده نشده است.
در ۳۵ کیلومتری فامنین از شهرستان‌های استان همدان، روستایی وجود دارد که در وسط یک دره ایجاد شده و جاذبه‌های طبیعی و تاریخی بسیاری دارد، «قلعه‌جوق» یکی از روستاهای هدف گردشگری استان همدان است که ظرفیت بسیاری از لحاظ گردشگری دارد، اما این روستا نیز مانند اکثر روستاهای گردشگری استان پایی لنگان در زیرساخت‌های گردشگری دارد.
در ۳۵ کیلومتری بخش مرکزی شهرستان فامنین به روستایی می‌رسی که نام آن در فهرست روستاهای هدف گردشگری استان همدان قرار گرفته است، روستای «قلعه‌جوق» که در میان یک دره قرار گرفته، دارای بافت سنتی بوده و دو طرف آن را کوه‌ها و صخره‌های سنگی احاطه کرده است.
«غار قلعه‌جوق» که یکی از نادرترین دست‌کندهای بشری است در دل کوه‌های «قلعه‌جوق» خودنمایی می‌کند و حدود ۲۸ تا ۳۰ متر از سطح زمین فاصله دارد، این غار که دارای ۳ در ورودی نزدیک به هم است و ۱۵ اتاقک ۲×۲ دارد، روزگاری مقدس برای قدرت‌نمایی شهر ساسانی بوده؛ چراکه دشتی روبروی آن قرار داشته و نیازمند حفاظت بوده است.
نمونه این غار در هیچ کجای آن منطقه یافت نمی‌شود و در حال حاضر جزء آثار ثبت ملی شده استان همدان است.
روستای هدف گردشگری «قلعه‌جوق» علاوه بر اینکه دارای آتشکده و زاغه‌های تاریخی در اطرافش است، از نظر طبیعت هم مناظری زیبا دارد که چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند، حدود ۶۰ هکتار باغ گردو، بادام در پایین و بالای روستا زیبایی مناظر اطراف روستا را صدچندان کرده است، رودخانه جاری در روستا که باغ‌های آن را آبیاری می‌کند هم طبیعت سرسبزی را به روستا بخشیده است.
تقریباً اوایل اردیبهشت ماه سال جاری بود که اجرای طرح «ضربتی تولید و اشتغال» در روستاهای هدف گردشگری کشور مطرح شد که بر اساس این طرح روستاهای هدف گردشگری از سه منظر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مورد بررسی قرار می‌گرفتند تا بتوان در این سه حوزه برای آن روستا تولید و اشتغال ایجاد کرد.
این طرح در ۷۳ روستای کشور اجرا می‌شود که سهم استان همدان چهار روستا است که شامل روستای قلعه‌جوق فامنین، ورکانه همدان، گشانی تویسرکان و ملحمدره اسدآباد می‌شود که بر اساس این طرح این روستاها در سه حوزه گفته شده مورد بررسی قرار می‌گیرند و از طرفی به کسانی که در این روستاها تمایل به ایجاد خانه بوم‌گردی دارند با حفظ بافت سنتی روستا و مطابق معماری روستا مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان وام اعطا می‌شود.
روستای هدف گردشگری «قلعه‌جوق» هم که در این زمره قرار گرفته است قابلیت‌های بسیاری از لحاظ میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی دارد اما این روستا هم مانند بسیاری از روستاهای هدف گردشگری همدان، زیرساخت‌های گردشگری لازم را ندارد و از طرفی گردشگری بودن آن نتوانسته برای مردم روستا ایجاد درآمد کند، در حالی که وجود «غار قلعه‌جوق»، سرسبزی و طبیعت و نما و باغ‌های روستا می‌تواند زمینه‌ای برای ورود و جذب گردشگر و فروش محصولات روستا و… باشد به شرطی که به توسعه زیرساخت‌های آن توجه شود.
* ثبت ملی «غار قلعه‌جوق»
دهیار روستای قلعه‌جوق در گفتگو با خبرنگار هگمتانه به ظرفیت‌های روستا اشاره کرد و گفت: روستای هدف گردشگری قلعه‌جوق از لحاظ تاریخی و طبیعی جاذبه‌های فراوانی دارد.
احمدعلی مرادی به وجود آثار تاریخی چون «غار قلعه‌جوق» و «آتشکده» در روستا اشاره و بیان کرد: این آثار مربوط به دوره ساسانی است.
وی با بیان این مطلب که «غار قلعه‌جوق» در سال ۱۳۹۰ به ثبت ملی رسیده است، اظهار کرد: این غار در دهانه کوه قرار گرفته و از زمین بیش از ۱۶ متر ارتفاع دارد.
وی با اشاره به اینکه مسیر منتهی به سمت غار دارای شیب تند است، عنوان کرد: سال گذشته مبلغ ۱۵۰ میلیون تومان اعتبار از سوی میراث فرهنگی برای پلکانی کردن این مسیر تخصیص یافت و مسیر دسترسی به غار با سنگ به طور پلکانی ساخته شد.
مرادی با اعلام اینکه ارتفاع غار از زمین بسیار است و امکان ورود به آن بدون نردبان امکان‌پذیر نیست، گفت: هرچند مسیر دسترسی به غار ساخته شده است اما امکان ورود به آن میسر نیست و کاری برای آن انجام نشده است.
* امکان ورود به داخل غار برای گردشگران فراهم نیست
وی در مورد حفاظت از غار نیز گفت: البته میراث فرهنگی حفاظت خاصی از غار ندارد و ما نوشته‌هایی را که برخی افراد بر روی دیوار غار نوشتند گل‌مالی کردیم و پوشاندیم.
دهیار روستای «قلعه‌جوق» ادامه داد: گردشگران بسیاری که نام غار را شنیدند به بهانه دیدن غار به این جا سفر می‌کنند اما امکان ورود به داخل غار وجود ندارد در حالی که اگر امکان ورود به غار وجود داشت به طبع میزان گردشگران بیشتر می‌شد.
مرادی در همین خصوص اضافه کرد: متأسفانه برای زیرساخت‌های گردشگری این روستا کاری انجام نشده است، اگر زیرساخت‌های گردشگری ایجاد می‌شد، می‌توانستیم برای بازدید از غار نگهبانی را در قسمت درِ ورودی غار بگذاریم و مبلغی را از گردشگران دریافت و برای توسعه زیرساخت‌های روستا استفاده کنیم و حتی اشتغالی برای جوانان روستا ایجاد کنیم.
* وجود ۶۰ هکتار باغ گردو و بادام در روستای «قلعه‌جوق»
وی به وجود حدود ۶۰ هکتار باغ گردو و بادام در پایین و بالای روستا اشاره و بیان کرد: مشکل دیگر این بوده که این باغ‌ها حصارکشی و یا فنس‌کشی نشدند و گردشگرانی که به روستا می‌آیند باغ‌ها را تخریب می‌کنند و از همین‌رو باغ‌داران راضی به حضور گردشگر نیستند.
دهیار روستای قلعه‌جوق در همین رابطه اظهار کرد: بنده بارها در جلسات مختلف بخشداری و یا فرمانداری این موضوع را مطرح کردم و اگر حمایتی از این باغ‌داران بشود تا بتوانند اطراف باغ خود را حصار بکشند و یا هر طرحی که به این موضوع کمک کند، بی‌شک باغ‌داران از حضور گردشگر استقبال می‌کنند و می‌توانند محصولات خود را به فروش برسانند.
* حضور گردشگران بسیاری در ۶ ماه نخست سال در روستا
مرادی با بیان اینکه شش ماه نخست سال و روز سیزده بدر گردشگران بسیاری از شهرهای اطراف، قم، همدان، تهران و ساوه به روستای «قلعه‌جوق» می‌آیند، ابراز کرد: اگر می‌توانستیم زیرساخت‌های گردشگری را آماده کنیم و محلی برای نشستن و یا اقامت گردشگران بود، می‌توانستیم با گرفتن عوارض از خودروها منبع درآمدی برای روستا داشته باشیم.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر گردشگران کاملاً رایگان از نقاط دیدنی روستا و طبیعت آن و… بازدید می‌کنند و هیچ درآمدی از گردشگری نداریم، افزود: با توجه به تعداد ورود گردشگر به روستا می‌توان با برق‌رسانی، فضاسازی و یا گماردن دو نگهبان برای غار، مبلغی را از محل بازدیدهای «غار قلعه‌جوق» کسب کنیم.
* ظرفیت گردشگری «قلعه‌جوق» توسعه نیافته است
دهیار روستای قلعه‌جوق با تأکید بر اینکه این روستا علیرغم داشتن ظرفیت‌های گردشگری مختلف هنوز توسعه نیافته است، ابراز کرد: تنها یک نردبان برای ورود به غار وجود دارد که هر از گاهی وقتی مسؤولی می‌آید با نردبان وارد غار می‌شویم و بعد نردبان را برمی‌داریم.
مرادی در توصیف «غار قلعه‌جوق» بیان کرد: این غار بسیار زیبا بوده و یکی از نادرترین دست‌کندهای بشری است که شبیه تونلی است که در اطراف این تونل ۱۵ اتاقک وجود دارد.
وی با اشاره به اینکه گفته می‌شود این غار زمانی مقری برای قدت‌نمایی ساسانیان بوده است، گفت: اهالی روستا اذعان می‌کنند که حکیم ابوعلی سینا حدود چهار یا شش ماه در این غار زندانی شده است.
* اقامتگاه بوم‌گردی در روستا ایجاد نشده است
دهیار روستای «قلعه‌جوق» در ادامه سخنانش با اشاره به اینکه این روستا دارای ۲۶۰ خانوار با یک هزار و ۱۰۰ نفر جمعیت است، اظهار کرد: زبان محلی مردم روستا ترکی بوده و اغلب به کشاورزی و دامداری مشغول هستند.
مرادی در مورد سؤال خبرنگار هگمتانه مبنی بر اجرای طرح ضربتی تولید و اشتغال ابراز کرد: علی خاکسار، معاون گردشگری میراث فرهنگی چندی پیش به روستا آمد و بعد از بازدید از غار در مسجد برای مردم صحبت کرد.
وی اضافه کرد: بافت خانه‌های این روستا سنتی است و اگر جوانان روستا از وامی که برای ایجاد اقامتگاه بوم‌گردی اعطا می‌شود استقبال کنند می‌تواند منبع اشتغال برای آنها شود؛ چراکه به دلیل صنعتی شدن کشاورزی، جوانان در فصل غیرکشاورزی بیکار بوده و به شهرهای اطراف برای کار می‌روند.
دهیار روستای «قلعه‌جوق» با بیان اینکه اقامتگاه بوم‌گردی در این روستا وجود ندارد، گفت: در گذشته زنان روستا به صنایع دستی بسیاری مشغول بودند که در حال حاضر بافت قالی ابریشمی و کاشی‌کاری بر روی ظروف سفال تنها صنایع دستی روستا است.
اما در نهایت…
با توجه به گفته‌های دهیار روستای هدف گردشگری «قلعه‌جوق» و با توجه به تعداد زیاد گردشگرانی که در شش ماه نخست سال به این روستا سفر می‌کنند، ایجاد درآمد از راه گردشگری و رونق آن نیازمند ایجاد زیرساخت گردشگری، توجه به ظرفیت بالای «غار قلعه‌جوق» برق‌کشی به آن و ایجاد راه دسترسی به غار، ایجاد حصار در اطراف باغ‌های روستا و ایجاد خانه بوم‌گردی و… دارد که علاوه بر اینکه مسؤولان استان و شهرستان باید به این نکته توجه کنند، مردم روستا باید در این زمینه همکاری لازم را داشته باشند.
روزنامه هگمتانه به مدیر مسئولی محمدرضا معتمدزاده توسط شهرداری همدان چاپ و منتشر می شود.
۷۵۲۳/۶۹۹۳
تنظیم کننده : مرضیه بختیاری**انتشار: اکبر بهاروند
انتهای پیام /*
ارتباط با سردبیر:
newsroom@irna.ir
تماس بی واسطه با مسئولین