اخبار گردشگری

آغاز مرمت گنبد مخروطی قابوس؛ برای چهارمین بار

مدیر پایگاه میراث جهانی گنبد قابوس از آغاز مرمت با هدف رفع خطر اضطراری از این بنای جهانی با داربست های مخصوص گنبد «رُک» خبر داد.

“مدیر پایگاه میراث جهانی گنبد قابوس”

جاوید ایمانیان در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به سه دوره مرمت این بنای جهانی براساس مستندات موجود توضیح داد: برای نخستین بار در دهه ۲۰ و با بستن داربست چوبی مرمت گنبد مخروطی، تعمیر کتیبه، صفه قاعده و اصلاحات درونی این بنا انجام شد، پس از آن بار دیگر داربستی در دهه ۴۰ برای مرمت بام گنبد در قسمت داخلی و خارجی بنا زده شد و در دوره سوم نیز در سال ۱۳۸۵ مرمت گنبد «رُک» انجام شد.

او با بیان این که در حال حاضر نیز برای چهارمین بار پس از گذشت ۱۱ سال با همکاری و حمایت معاونت میراث فرهنگی سازمان، دفتر امور پایگاه های سازمان و مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان آغاز شده است، افزود: در این دوره مرمت ۱۷۰۰ شاخه داربست مخصوصِ بنای جهانی گنبد قابوس خریداری و نصب شد تا براساس پایش ها، انجام هرگونه عملیات حفاظت اضطراری، محدوده بام بنا شامل پاکسازی پارازیت های گیاهی، پاکسازی گلسنگ ها، سمپاشی، بندکشی و استحکام بخشی شکاف ها، استحکام بخشی و پوشش نهایی آجرهای ناپایدار گنبد «رُک» بنا در این دوره انجام شود.

او با بیان این که رشد ریشه گیاهان و علف های هرز تهدید جدی برای بام بناست، چون هر سال تجدید می شوند، ادامه داد: دانه های آن ها در بین درزها و شکاف ها باقی می ماند یا توسط حشراتی مانند مورچه به پشت آجرها و لابه لای بندهای آجرها حمل می شود و با کمترین بارندگی در محیطی مناسب شروع به رشد می کنند.

مدیر پایگاه میراث جهانی گنبد قابوس در ادامه با اشاره به پوشیده شدن بخشی از بام گنبد با گل سنگ ادامه داد: بنابراین بخشی از پاکسازی در مرمت رفع خطر اضطراری این گنبد نیز شامل برداشتن و زدودن لایه ی گل سنگِ زنده ای است که با فشار دست و ابزار مکانیکی به راحتی از سطح جدا می شوند.

وی اضافه کرد: بعد از پاکسازی و علف زدایی سطح گنبد و برداشتن گل سنگ های زنده برای جلوگیری از پیشرفت علف ها و رشد مجدد آن ها، لابه لای شکاف ها، بندها و سطح آجرها سم پاشی (سم رنداب) می شود.

ایمانیان از مهم ترین مشکلات بام گنبد قابوس را تخریب بندِ آجرها به دلیل رشد گیاهان و تاثیرات عوامل محیطی در طول زمان دانست و گفت: این شکاف ها محل مناسبی برای نفوذ رطوبت و دانه های گیاهان و حشرات به پشت آجرهاست که بعد از پاکسازی آنها با تزریق پریمال ۱۰ درصد به پشت شکاف ها استحکام بخشی می شوند.

وی توضیح داد: بعد از این مرحله با ملات مرمتی مناسب که از ترکیب گچ بتا یا نیم پخت، گچ مولدانو یا گچ دندانپزشکی، پودر رنگ و پریمال آماده می شود، بین بند آجرها کاملا بندکشی و استحکام بخشی می شوند، چون این ملات استحکام مکانیکی بالایی دارد و به راحتی خراش و ترک نمی خورد.